Tham quan đền Ngọc Sơn Hà Nội ngắm kiến trúc cổ trầm mặc giữa hồ Gươm

Lịch sử hình thành đền Ngọc Sơn

Đền Ngọc Sơn nằm trên đảo Ngọc Sơn, một gò đất nhỏ ở phía Đông Bắc của Hồ Gươm, Hà Nội. Cổng đền hướng ra phố Đinh Tiên Hoàng, thuộc phường Hàng Trống, quận Hoàn Kiếm. Được xây dựng vào thế kỷ 19, đền Ngọc Sơn thờ Quan Đế với mong muốn trấn áp điều ác và mang lại bình an, may mắn cho người dân. Lịch sử của đền gắn liền với những thăng trầm và sự thay đổi của Thủ đô qua các thời kỳ.

Khi Lý Thái Tổ quyết định dời đô về Thăng Long, ông đã cho dựng đền và đặt tên là Ngọc Tượng. Đến thời nhà Trần, đền được đổi tên thành Ngọc Sơn, trở thành nơi tưởng nhớ các binh sĩ đã dũng cảm hy sinh trong cuộc chiến chống quân Nguyên - Mông. Sang thời vua Lê Vĩnh Hựu (1735 – 1739), chúa Trịnh Giang đã cho xây dựng cung Khánh Thụy ngay trên nền đất cũ của đền Ngọc Sơn. Ông cũng cho đắp hai ngọn núi đất ở bờ phía Đông, đặt tên là núi Đào Tai và núi Ngọc Bội.

Ảnh: Pinterest

Phần cung Khánh Thụy, cuối thời Lê đã bị tàn phá mất một phần. Sau đó, ông Tín Trai, một người làm việc thiện, đã tận dụng một phần nền cung cũ để lập nên chùa Ngọc Sơn. Chùa Ngọc Sơn sau đó được chuyển thành đền thờ Tam Thánh, với việc thờ tượng Văn Xương Đế Quân, vị thần chủ quản công danh. Đến năm Tự Đức thứ 18 (1865), nhà nho Nguyễn Văn Siêu đứng ra tu sửa lại đền, xây thêm đình Trấn Ba, cầu Thê Húc, Đài Nghiên và Tháp Bút. Nhờ đó, đền Ngọc Sơn trở thành một biểu tượng văn hóa và học thuật độc đáo của Hà Nội. 

Ảnh: @po.ck.kt.tk.kc.op

Kiến trúc của đền Ngọc Sơn thể hiện sự hòa hợp về tôn giáo và văn hiến qua ngàn năm lịch sử. Đền được xếp hạng là di tích quốc gia đặc biệt vào năm 2013, điều này khẳng định giá trị lịch sử và văn hóa to lớn của di tích này. Ngôi đền là một trong những biểu tượng văn hóa nổi bật của Thủ đô, một điểm đến tâm linh nổi tiếng ở Hà Nội, thu hút du khách và là nơi các sĩ tử thường xuyên đến cầu may mắn trước các kỳ thi quan trọng. 

Đền Ngọc Sơn còn là một di tích lịch sử văn hóa đặc trưng cho truyền thống tín ngưỡng và thờ phượng tâm linh của người dân Hà Thành.

Ảnh: @zestedmelon

Đền Ngọc Sơn Hà Nội thờ ai?

Đền Ngọc Sơn, một phần không thể tách rời của quần thể di tích hồ Hoàn Kiếm, là nơi tôn thờ Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn, vị anh hùng dân tộc lừng lẫy, cùng với Văn Xương Đế Quân, vị thần chủ quản về công danh và học vấn. Ngoài ra, đền còn thờ Phật và hội đồng các vị thần khác. 

Kiến trúc, hệ thống câu đối, hoành phi và cách bài trí của đền Ngọc Sơn thể hiện một cách sinh động và rõ nét quan niệm Tam giáo đồng nguyên (sự hòa hợp giữa Phật giáo, Đạo giáo và Nho giáo) vốn là một đặc trưng trong tín ngưỡng của người Việt xưa.

Ảnh: @boldadam

Cách di chuyển đến đền Ngọc Sơn

Để đến được đền Ngọc Sơn, du khách từ xa cần di chuyển đến Hà Nội trước. Nếu đi bằng đường hàng không, du khách cần mua vé máy bay đến sân bay Nội Bài. Kinh nghiệm du lịch Hà Nội, từ sân bay, có thể sử dụng dịch vụ xe đưa đón sân bay để di chuyển vào trung tâm thành phố. Nếu du khách đến từ các tỉnh thành khác bằng xe khách, có thể chọn các tuyến xe dừng tại bến xe Mỹ Đình hoặc bến xe Gia Lâm. 

Sau khi đã đến Hà Nội, có nhiều phương tiện để di chuyển đến đền Ngọc Sơn như: taxi, xe công nghệ, xe ôm, xe máy cá nhân hoặc xe buýt công cộng.

- Đến bằng xe buýt, bạn có thể lựa chọn các tuyến sau:

• Tuyến 08: đi từ bến Long Biên.
• Tuyến 14: đi từ Cổ Nhuế.
• Tuyến 31: Đại học Bách Khoa - Đại Học Mỏ.
• Tuyến 36: Long Biên - Khu đô thị Linh Đàm.

Vì Đền Ngọc Sơn nằm ở khu vực trung tâm Hà Nội, việc di chuyển bằng xe buýt rất thuận tiện và tiết kiệm chi phí. Ngoài ra, các tuyến xe 01, 08A, 08B, 09A, 34, 40, 42, 55A, E07 cũng dừng gần đền Ngọc Sơn.

- Đến bằng phương tiện cá nhân. Dưới đây là ba lộ trình gợi ý để bạn tham khảo:

• Tuyến 1: Giảng Võ - Nguyễn Thái Học - Hai Bà Trưng - Đinh Tiên Hoàng.
• Tuyến 2: Đại Cồ Việt - Phố Huế - Đinh Tiên Hoàng.
• Tuyến 3: Khâm Thiên - Trần Hưng Đạo - Hàng Bài - Đinh Tiên Hoàng.

Lưu ý: vào cuối tuần, khu vực Hồ Hoàn Kiếm trở thành phố đi bộ và cấm các phương tiện cá nhân. Theo cẩm nang du lịch đền Ngọc Sơn Hà Nội, nếu bạn có kế hoạch đến đây vào thời gian này, hãy cân nhắc sử dụng xe buýt hoặc gửi xe tại một số điểm xung quanh. 

Ảnh: @binmoichiu

Đền Ngọc Sơn có gì đặc biệt?

1. Kiến trúc độc đáo

Đền Ngọc Sơn, dù đã trải qua nhiều lần xây dựng, tu sửa, đổi tên và cả những biến động lịch sử lớn, vẫn bảo tồn được nét kiến trúc cổ kính đặc trưng. Ngay từ cổng vào, du khách sẽ bắt gặp bức tường với bảng "Rồng", "Hổ" cùng hai câu đối đề cao việc học hành, thi cử. Tiếp tục qua cầu Thê Húc, du khách sẽ đến Đắc Nguyệt Lâu (lầu đón trăng), một công trình kiến trúc độc đáo với mái vòm hai tầng và các họa tiết phù điêu hình gợn mây ở bốn góc.

Ảnh: @ms.uncharted

Tại Đắc Nguyệt Lâu, ta thấy hai bức hoành phi đắp nổi trang trọng: bên phải là bức "Long Mã Hà Đồ", bên trái là bức "Thần Quy Lạc Thư". Đền Ngọc Sơn được xây dựng theo bố cục hình chữ Tam quen thuộc. Khu đền chính bao gồm ba nếp nhà liên tiếp: bái đường, trung đường và hậu cung. Bái đường là nơi đầu tiên để thực hiện các nghi lễ, với một hương án lớn đặt trang trọng. Hai bên hương án là một đôi chim anh.

Trung đường là nơi trang trọng thờ cúng các vị thần học vấn nổi tiếng như: Văn Xương, Quan Vũ và Lã Tổ. Hậu cung là không gian linh thiêng dành để thờ Trần Hưng Đạo, người anh hùng dân tộc với ba lần chiến thắng vang dội quân Nguyên Mông. Về phía Nam của đền là đình Trấn Ba, một công trình kiến trúc vuông vắn độc đáo với tám mái hai tầng, được nâng đỡ bởi hệ thống tám cột vững chãi, trong đó bốn cột ngoài bằng đá và bốn cột trong bằng gỗ, tất cả đều thể hiện rõ nét kiến trúc cổ truyền Việt Nam.

Ảnh: @marcinkonsek

2. Tháp Bút - Đài Nghiên ấn tượng

Khi đến đền Ngọc Sơn Hà Nội, bạn sẽ ngay lập tức bị thu hút bởi ngọn Tháp Bút 5 tầng sừng sững, được làm bằng đá với hình dáng độc đáo. Tháp được xây dựng năm 1865, tọa lạc trên núi Ngọc Bội. Điểm nhấn đặc biệt của Tháp Bút là ba chữ "Tả Thanh Thiên" được khắc trên thân tháp, có nghĩa là "Viết lên trời xanh". Ý nghĩa sâu xa của ba chữ này thể hiện ý chí, khát vọng của tầng lớp trí thức muốn khẳng định tài năng và tầm vóc của mình ngang tầm vũ trụ.

Chân Tháp Bút là Đài Nghiên, một nghiên mực hình quả đào bổ đôi theo chiều dọc. Đài Nghiên được nâng đỡ bởi ba con thiềm thừ và trên thân có khắc bài thơ của nho sĩ Nguyễn Văn Siêu. Khoảnh khắc kỳ diệu khi bóng Tháp Bút đổ xuống lòng Đài Nghiên vào đúng giữa trưa, tạo nên một cảnh tượng đẹp đến siêu thực, không phải ai cũng may mắn được chứng kiến.

Ảnh: @escape_your_life

4. Cầu Thê Húc đẹp rực rỡ

Cầu Thê Húc nổi bật với màu đỏ son rực rỡ, được làm chủ yếu từ gỗ và có dáng cong duyên dáng như hình con tôm. Cầu là con đường độc đạo dẫn từ bờ Hồ Hoàn Kiếm đến đền. Kinh nghiệm du lịch đền Ngọc Sơn Hà Nội, với kiến trúc độc đáo, cầu Thê Húc là địa điểm lý tưởng để du khách tạo nên những bức ảnh "để đời". Đặc biệt, vào ban đêm, vẻ đẹp lung linh của cầu càng trở nên quyến rũ, hứa hẹn sẽ mang đến những trải nghiệm khó quên.

Ảnh: @nanimorandini

5. Tiêu bản cụ rùa Hồ Gươm

Ở hai bên khu đền chính có hai gian chái. Gian bên phải trưng bày hai tiêu bản rùa Hồ Gươm được xử lý theo phương pháp nhựa hóa. Tiêu bản bên ngoài là của "cụ" rùa chết năm 1967, nặng 250kg và dài 2,1m. Tiêu bản bên trong là của "cụ" rùa chết năm 2016, nặng 169kg, dài 2,08m và ngang 1,08m.

Ảnh: @qkkd

Thời điểm thích hợp tham quan đền Ngọc Sơn

Du khách có thể đến thăm viếng, ngắm cảnh và thỉnh hương tại ngôi đền nổi tiếng này vào bất kỳ thời điểm nào trong năm. Tuy nhiên, thời điểm đầu năm thường là lý tưởng nhất, khi không khí du xuân tràn ngập khắp nơi. Vào lúc này, người dân Hà Nội thường đến đền để thắp hương, cầu nguyện một năm mới an khang, thịnh vượng và thành công.

Đền luôn rộng cửa đón chào du khách vào tất cả các ngày trong tuần. Để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho việc tham quan, đền có thời gian mở cửa khác nhau giữa các ngày trong tuần. Từ thứ 2 đến thứ 6: mở cửa từ 07h00 đến 18h00. Riêng thứ Bảy và Chủ nhật, thời gian mở cửa kéo dài đến 9 giờ tối. Quý khách có thể thoải mái lựa chọn thời điểm phù hợp với lịch trình của mình.

Ảnh: @alex_ads

Giá vé tham quan và giờ mở cửa đền Ngọc Sơn

1. Giá vé tham quan đền Ngọc Sơn Hà Nội

Giá vé tham quan Đắc Nguyệt Lâu:

• Trẻ em dưới 15 tuổi: miễn phí.
• Sinh viên: 15.000đ/vé (Yêu cầu xuất trình thẻ sinh viên)
• Người lớn (từ 15 tuổi trở lên): 30.000đ/vé.

Lưu ý quan trọng: du khách chỉ cần mua vé khi có nhu cầu tham quan Đắc Nguyệt Lâu. Việc đi qua cầu Thê Húc mà không vào Đắc Nguyệt Lâu thì không cần mua vé.

2. Giờ mở cửa của Đền Ngọc Sơn

• Thứ Hai đến Thứ Sáu: 7h00 - 18h00.
• Thứ Bảy và Chủ Nhật: 7h00 - 21h00.

Ảnh: Vinpearl

Tham quan đền Ngọc Sơn cần lưu ý gì?

• Thời gian: bạn có thể đến đền vào bất kỳ ngày nào trong tuần. Tuy nhiên, vào ngày mùng 1 và ngày rằm âm lịch, đền thường rất đông khách. Nếu bạn không thích sự ồn ào, nên tránh đi vào những ngày này.
• Thời tiết: mùa xuân và mùa thu là thời điểm lý tưởng nhất để tham quan đền Ngọc Sơn và chụp ảnh ở cầu Thê Húc vì thời tiết dễ chịu.
• Lưu ý khi vào đền chính: đi vào bằng cửa hai bên, không đi cửa giữa. Bước qua bậu cửa, không giẫm lên.
• Giữ trật tự, nói nhỏ nhẹ.
• Ăn mặc kín đáo, lịch sự.
• Hạn chế chụp ảnh bên trong khu vực thờ tự.

Ảnh: @kartupeli

Đến với Hồ Hoàn Kiếm, du khách không thể bỏ qua đền Ngọc Sơn Hà Nội – một không gian linh thiêng và cổ kính. Nơi đây không chỉ mang đến những khám phá về kiến trúc độc đáo, mà còn là cơ hội để tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và đời sống tâm linh của người dân nơi đây. Một chuyến viếng thăm đền Ngọc Sơn chắc chắn sẽ là một trải nghiệm đáng nhớ trong hành trình khám phá Thủ đô.

Hà Lê (tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet