Khám phá đặc trưng văn hóa Bến Tre tại Đình Phú Lễ

Vài nét về đình Phú Lễ Bến Tre

Khi nhắc đến những ngôi đình nổi tiếng với kiến trúc độc đáo ở Bến Tre, Đình Phú Lễ luôn được ghi nhận. Tọa lạc tại ấp Phú Khương, xã Phú Lễ, huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre, đình Phú Lễ được thành lập năm 1826 trên nền của một ngôi đình gỗ lá từ trước đó. Đến ngày 29/01/1852, vua Tự Đức đã ban sắc phong cho đình.

Không gian yên tĩnh của Đình Phú Lễ mang đến một cảm giác trang nghiêm và nổi bật với cổng đình uy nghi. Trải qua gần hai thế kỷ và nhiều lần trùng tu, đình vẫn giữ được nét cổ kính. Nằm ẩn mình dưới bóng mát của những cây cổ thụ, khi bình minh lên, ánh nắng len lỏi qua tán lá, chiếu sáng lên những bức tường gạch và thềm đá rêu phong, tạo nên một bức tranh thanh tĩnh và uy nghi đặc trưng.

Đình Phú Lễ Bến Tre. Ảnh: @thamhiemmekong

Cách di chuyển đến đình Phú Lễ

Đình Phú Lễ cách trung tâm thành phố Bến Tre khoảng 40km. Bạn có thể đi theo tuyến đường ĐT887 và ĐT885 hướng về An Bình Tây. Từ An Bình Tây, di chuyển thêm khoảng 3km nữa là sẽ tới đình Phú Lễ.

Ảnh: @vitreem.dansinh.vn

Kiến trúc độc đáo của đình Phú Lễ

Thềm và móng của đình được xây dựng từ đá xanh, trên đó là các lớp gạch. Đình bao gồm 10 gian: 6 gian chính liền với mái và 4 gian phụ bố trí theo kiểu “chữ Đinh,” một phong cách phổ biến ở đồng bằng sông Cửu Long xưa kia. Cột đình được làm từ gỗ lim, một loại gỗ quý hiếm ở miền Tây Nam Bộ, có đường kính 40cm và mái ngói vảy cá.

Bên trong đình có 6 bàn hương án sơn son thếp vàng, được trang trí với hình tượng long lân quy phụng tinh xảo, thể hiện mô típ nghệ thuật đình chùa cổ Việt Nam. Đặc biệt, nghệ thuật chạm khắc nhiều tầng trên gỗ xung quanh các cột ở gian chính đường cho thấy tay nghề lão luyện của thợ thủ công thời đó. Theo truyền thuyết, khi xây dựng đình, các cụ cao niên trong vùng đã mời thợ và nghệ nhân từ Huế vào để thực hiện các tác phẩm chạm khắc gỗ tuyệt đẹp. Những hình ảnh không chỉ gồm các con vật tứ linh của văn hóa cổ Việt Nam mà còn có cả cá và cua, những loài vật quen thuộc của vùng biển Ba Tri. Sự uy nghi và hoành tráng của đình phản ánh cuộc sống phong phú và bề dày văn hóa của cư dân Phú Lễ nói riêng và vùng Ba Tri nói chung ở đầu thế kỷ trước.

Do tác động của chiến tranh và thời gian, nhiều công trình kiến trúc và các hiện vật bên trong như hương án, bao lam, cuốn thư, bình phong, hoành phi, và đồ lễ bộ đã bị xuống cấp và hư hỏng nhiều. Tuy nhiên, những phần cơ bản về kiến trúc vẫn còn nguyên vẹn, đặc biệt là các tác phẩm nghệ thuật điêu khắc gỗ sơn son thếp vàng vẫn được bảo tồn đến ngày nay.

Nền đình được làm từ đá xanh. Ảnh: @thamhiemmekong

Hội đình Phú Lễ

Đình Phú Lễ là trung tâm tâm linh của cộng đồng, nơi người dân gửi gắm những ước nguyện vào vị thần bảo trợ cho làng. Được nhà nước công nhận và phong là Thành hoàng Bổn cảnh, đình còn thờ các vị Tiền hiền, Hậu hiền đã có công phát triển làng.

Lễ hội đình Phú Lễ diễn ra hai lần mỗi năm với lễ Kỳ Yên và lễ Cầu Bông. Lễ Kỳ Yên được tổ chức vào ngày 18 - 19 tháng 3 âm lịch, nhằm cầu mong cho mưa thuận gió hòa, biển yên sóng lặng, giúp người dân làm ăn phát đạt. Lễ Cầu Bông diễn ra vào ngày mùng 9 và mùng 10 tháng 11 âm lịch, nơi người dân đặt niềm hy vọng vào những vụ mùa bội thu trong năm tới.

Ngoài ra, lễ hội còn có nhiều hoạt động văn hóa nghệ thuật như hát bội và ca nhạc tài tử. Những di sản văn hóa này vẫn được giữ gìn cho đến ngày nay, trở thành phần không thể thiếu trong cuộc sống tinh thần của người dân Bến Tre.

Mặc dù không nổi tiếng như Hội Chùa Hương hay Hội Chùa Lim, Lễ hội Đình Phú Lễ vẫn là sự kiện văn hóa địa phương quan trọng, diễn ra hàng năm và thu hút sự tham gia của người dân cùng du khách thập phương.

Hội đình Phú Lễ. Ảnh: @bestprice

Những điều cần lưu ý khi đến đình Phú Lễ

Khi tham quan và tìm hiểu văn hóa tại đình Phú Lễ, du khách cần chú ý những điểm sau:

Trang phục nên lịch sự, tránh mặc quần áo quá ngắn hoặc hở hang gây phản cảm.

Hạn chế cười đùa to tiếng để giữ không gian thanh tịnh của đình.

Không tự ý chạm vào các pho tượng hoặc đồ đạc trong đình khi chưa được phép.

Tránh thắp quá nhiều hương để không gây ám khói, ảnh hưởng đến các pho tượng thờ.

Giữ gìn vệ sinh, không xả rác bừa bãi để bảo vệ mỹ quan của đình.

Khuôn viên đình được bao bọc bởi dàn cây cổ thụ. Ảnh: @thamhiemmekong

Một số địa điểm du lịch khác ở Bến Tre
 

Khu di tích Đồng Khởi Bến Tre

Khu di tích Đồng Khởi Bến Tre được xây dựng vào năm 1998, nằm trong một khuôn viên rộng khoảng 4.600m2. Ngay lối vào, phía tay phải có một hòn đá màu đỏ đặt vững chãi trên bậc tam cấp, khắc dòng chữ “Anh dũng Đồng Khởi - Thắng Mỹ diệt ngụy”. Tiếp theo là nhà truyền thống xã Định Thủy, một công trình khang trang và hiện đại với nhiều phòng trưng bày hình ảnh, hiện vật liên quan đến phong trào Đồng Khởi năm 1960.

Khi đến thăm khu di tích này, du khách sẽ có cảm giác như trở về quá khứ với những vật dụng như mõ dừa, súng ngựa trời, thanh mã tấu, bom mìn tự tạo và các mũi chông cau. Những vũ khí tuy thô sơ nhưng cùng với tinh thần bất khuất của quân dân Bến Tre đã khiến kẻ thù khiếp sợ. Đặc biệt, trên nóc bảo tàng có tái hiện hình ảnh “Ngọn lửa Đồng Khởi” màu đỏ, tạo ấn tượng mạnh mẽ và tăng thêm mỹ quan cho khu di tích.

Khu di tích Đồng Khởi Bến Tre. Ảnh: @thamhiemmekong

Chùa Vạn Phước 

Chùa Vạn Phước là một trong những địa điểm du lịch tâm linh nổi tiếng tại Bến Tre, thu hút nhiều du khách. Nằm cách huyện Bình Đại khoảng 2km, chùa tựa như chốn tiên cảnh giữa vùng sông nước. Từ một mảnh đất 8 hecta đầy cỏ dại, ngày nay nơi đây đã trở thành nơi hành hương, chiêm bái của Phật tử và người dân từ khắp nơi.

Kiến trúc của chùa Vạn Phước mang đậm nét Phật giáo với cổng tam quan và cặp rồng vàng uy nghi hai bên, chính giữa là tượng Phật Di Lặc cao 12.45m. Bên trong chùa có Chánh điện, tượng Đức Phật Thích Ca dưới gốc bồ đề, tượng Bồ Tát Quan Thế Âm, phòng khách, nhà làm việc, bảng công đức và bàn thờ Tổ quốc với bức ảnh chân dung Chủ tịch Hồ Chí Minh. Tất cả các công trình kiến trúc trong chùa Vạn Phước được bố trí hài hòa trong khuôn viên trồng nhiều cây xanh, tạo nên cảnh quan thanh tịnh và yên bình.

Chùa Vạn Phước. Ảnh: @thamhiemmekong

Chùa Viên Giác

Nằm trong khuôn viên rộng 3.500m2, Chùa Viên Giác là một điểm du lịch tâm linh nổi bật ở Bến Tre, được xây dựng vào năm 1870 và tôn tạo lại vào năm 1915. Chùa không chỉ được biết đến tại Bến Tre mà còn nổi tiếng trên khắp miền Nam với sự liên kết mạnh mẽ với phong trào chấn hưng Phật giáo do chính Hòa thượng Lê Khánh Hòa là người khởi xướng.

Hiện nay, chùa còn lưu giữ nhiều tài liệu Phật học và kinh sách quý giá từ thời kỳ chấn hưng Phật giáo. Trong suốt giai đoạn chiến tranh, chùa là nơi hoạt động cách mạng và điểm hội họp bí mật của các nhà yêu nước. Một sự kiện đặc biệt diễn ra vào năm 1989, khi chùa tổ chức lễ ra mắt Ban đại diện Tỉnh hội Phật giáo tạm thời Bến Tre. Điều này đánh dấu một bước ngoặt quan trọng, mở đầu cho sự phát triển của việc tu tập của các tăng ni và Phật tử tại vùng đất xứ dừa này.

Chùa Viên Giác. Ảnh: @bentretourism

Cây cổ thụ Bạch Mai

Nằm ở X. Phú Hưng, cây cổ thụ Bạch Mai nằm ở đình Phú Tự là một điểm du lịch tâm linh độc đáo ở Bến Tre. Ngay khi bước qua cổng đình, bạn sẽ thấy cây Bạch Mai hàng trăm năm tuổi sừng sững giữa sân. Thân cây xù xì, cao hơn 4m với tán lá rộng tỏa bóng mát che phủ một góc sân. Theo truyền thuyết, người dân địa phương xem cây này là “Thần mai,” bảo vệ cho xóm làng bình an qua nhiều thế hệ.

Cây cổ thụ Bạch Mai nở hoa chỉ một lần trong năm, vào mùa xuân, từ rằm tháng Giêng đến hết tháng 2 âm lịch. Khi hoa nở, các vị hương chức trải lưới để hứng hoa, phơi khô làm lộc tặng bà con dự lễ cúng đình. Bên cạnh gốc cây là tấm bia "Bạch Mai Bi Ký," đặt trên con rùa đá, biểu tượng cho đình Phú Tự và cây Bạch Mai như những chứng nhân lịch sử, giúp mọi người nhớ về tổ tiên và những năm tháng khó khăn ban đầu.

Cây cổ thụ Bạch Mai. Ảnh: @vnexpress

Với những thông tin mà Luhanhvietnam vừa chia sẻ về Đình Phú Lễ, chắc chắn bạn đã sẵn sàng cho hành trình khám phá văn hóa tại Bến Tre.

Hà My (Tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet