Vậy món bánh này có gì ngon và hấp dẫn mà bất cứ ai khi tới vùng núi này cũng đều muốn được thưởng thức và cảm nhận?
Đây là món bánh truyền thống có từ lâu đời của người dân tộc Tày. Hàng năm cứ vào mỗi dịp lễ tết đặc biệt, người Tày thường làm món bánh này để cúng bái tổ tiên. Món ăn này đã được truyền từ rất nhiều thế hệ khác nhau. Cho đến tận ngày nay, món bánh ngon này vẫn luôn là niềm tự hào vô bờ bến của người Tày trên mảnh đất Thái Nguyên này.
Nếu như bạn thường xuyên ăn ngải cứu chắc chắn bạn sẽ biết tới những công dụng thần kỳ trong việc chữa bệnh của loại cây này. Bởi vậy, ngải cứu được xem là một loại dược phẩm tốt cho sức khỏe. Chính vì thế, người dân nơi đây đã làm nên món bánh ngải Thái Nguyên thơm ngon nức tiếng đến như vậy. Dưới bàn tay tinh tế của người Tày, những chiếc bánh ngải xanh mướt một màu ra đời trông thật bắt mắt và cuốn hút.
Do đó, trong số các món ăn ngon đặc sản của người Tày, món bánh ngải luôn là một trong những món ăn đặc sản nổi tiếng được nhiều người biết tới nhất. Món bánh này thoạt nhìn sẽ thấy hơi giống món bánh dày nhưng nó lại có màu xanh rất đặc trưng. Về hình thù thì nó giống hệt như bánh dày.
Bánh ngải cứu thường được làm vào mỗi dịp tết Thanh minh hay dịp rằm tháng 7. Do vậy, nếu bạn đi du lịch Thái Nguyên vào dịp này thì nhất định sẽ được thưởng thức món bánh ngon độc đáo này của người Tày. Tuy là món bánh dân dã nhưng vào những dịp quan trọng, người Tày thường làm bánh và dâng lên tổ tiên như muốn thể hiện sự thành kính, biết ơn.
Để làm được món bánh ngải Thái Nguyên này, người làm cũng phải rất kỳ công và phải trải qua nhiều giai đoạn khác nhau mới có thể làm nên món bánh vừa thơm ngon vừa dẻo và cuốn hút như vậy.
Thường sẽ có 2 loại bánh lá ngải đó là bánh ngải nhân đỗ xanh và bánh ngải nhân lạc. Bởi vậy, tùy theo khẩu vị và sở thích của từng miền, bạn sẽ chọn cho mình chiếc bánh ngải hợp với khẩu vị của mình để thưởng thức.
Đầu tiên sẽ phải làm nhân bánh ngải Thái Nguyên từ đỗ xanh hay lạc. Công đoạn làm nhân bánh này được coi là phần linh hồn của món bánh ngải này. Bởi bánh ngải có thơm ngon hay không phần nhiều sẽ phụ thuộc vào phần nhân. Đối với đỗ xanh sẽ được trộn đều với đường phèn. Sau đó đồ cho chín đỗ. Lạc sẽ được băm nhỏ và chưng cùng với đường, vừng để phần nhân thêm đậm đà và cuốn hút.
Tiếp đến là khâu chế biến xôi làm bánh và để có được món bánh ngải thơm ngon đúng chuẩn Thái Nguyên, người Tày phải đặc biệt chú ý tới khâu chọn gạo. Thường sẽ là loại nếp nương và không được lẫn gạo tẻ. Đường để cho vào phần nhân bánh cũng phải là loại đường phèn có độ ngọt sắc và có màu vàng đậm. Đặc biệt, đường không được có sạn.
Có lẽ món bánh ngải ở Thái Nguyên cần phải sự kỳ công rất nhiều. Bởi ngay cả khâu chọn lựa nguyên liệu, người làm cũng phải rất chú ý. Gạo nếp cần phải ngâm trong khoảng thời gian từ 6-8h. Do đó, người Tày thường ngâm từ tối hôm trước. Sau đó, vớt ra cho ráo nước. Tiếp đến công đoạn đồ xôi sao cho dẻo. Về phần lá ngải, sau khi rửa sạch, sẽ đem đun cùng với nước tro bếp trong khoảng 2-3h.
Nước cốt tro dùng để đun với lá ngải phải là loại tro sạch và thường là tro từ tre nứa hay các loại vỏ đậu. Cách lọc cũng rất công phu. Bởi tro sẽ được chèn vào một chiếc rá tre. Sau đó đổ từ từ nước tro vào cho thẩm thấu ngấm dần xuống phía dưới chậu. Lúc ban đầu sẽ thu được tro có màu cà phê và màu này sẽ loãng dần lại.
Chắc chắn, rất nhiều người sẽ thắc mắc tại sao bánh ngải Thái Nguyên lại phải sử dụng nước tro để chế biến lá ngải? Bởi ưu điểm của nước tro sẽ giúp cho lá ngải nhanh nhừ hơn. Sau khi đun nhừ xong sẽ tiến hành bỏ lá ngải ra rửa sạch nhiều lần và tiếp tục vắt kiệt nước để nắm lại từng nắm.
Xôi sau khi chín đều và dẻo sẽ đem đi giã cho thật nhuyễn. Sau đó, tiến hành nặn bánh thành các hình tròn và dùng thìa ấn dẹt ra để cho nhân vào. Tiếp đến là bọc lại phần nhân và tạo kiểu dáng của bánh giống hệt như bánh dày dưới xuôi.
Một bí quyết để khi làm bánh ngải không bị dính tay mà người Tày hay chia sẻ đó là trước khi đem bánh đi hấp, bạn nên quết 1 chút mỡ bên ngoài vỏ bánh để vừa tạo sự bóng mịn cho bánh. Món bánh này có đặc điểm là ngon, dễ ăn và đặc biệt không ngấy. Vị thanh ngọt của nó sẽ khiến bạn cảm thấy thích thú và bị cuốn hút khi thưởng thức.
Xem thêm: Khám phá tour du lịch Đông Bắc khám phá Thái Nguyên |
3. Bánh ngải ở Thái Nguyên có gì ngon?
Một chút hăng hăng của lá ngải đan xen ở đó là hương thơm dịu nhẹ hòa cùng với vị dẻo và vị ngọt của gạo nếp. Tất cả hòa quyện vào nhau tạo nên hương vị của món bánh ngải Thái Nguyên ngon tuyệt cú mèo.
Có lẽ vì thế mà người ta luôn nhắc tới món bánh này trong thế giới ẩm thực Thái Nguyên. Món bánh ngải này tượng trưng cho sự tươi non, hoang dã của vùng núi nơi đây. Chính vì vậy, hương vị của nó sẽ khiến bạn nhớ mãi không quên. Nhất là những người lần đầu ăn nó sẽ còn muốn thưởng thức thêm nhiều lần nữa. Chỉ cần nhìn thôi cũng đủ khiến bạn cảm thấy tươi mát bởi màu xanh mướt có 1-0-2 của món bánh này sẽ khiến cho bất cứ ai khi nhìn sẽ cảm thấy thích thú.
Món bánh ngải này không chỉ ngon mà nó còn là món bánh rất tốt cho sức khỏe. Bởi ngải cứu có tác dụng rất lớn trong việc điều hòa kinh nguyệt và chống lại các bệnh cảm cúm. Đặc biệt, phụ nữ đang mang thai dùng loại bánh này cũng rất phù hợp bởi nó có tác dụng an thai.
Đảm bảo khi thưởng thức món bánh ngải Thái Nguyên, bạn ăn hoài mà không biết chán. Bởi vậy, nếu có dịp ghé thăm mảnh đất xinh đẹp này, bạn nhất định phải một lần thưởng thức món bánh trứ danh này cho biết.
Huê Vũ ( tổng hợp ) - luhanhvietnam.com.vn