Chiêm ngưỡng cánh đồng cói Vĩnh Long vào mùa đẹp như tranh vẽ

Cánh đồng cói Vĩnh Long vào mùa - những ô màu khổng lồ hút mắt

Mỗi địa phương ở từng vùng miền trên đất nước có những cánh đồng cói mang vẻ đẹp và sự độc đáo riêng thể hiện qua nhiều góc cạnh khác nhau. Nếu đồng cói ở Tam Quan chứa đựng phong cảnh thanh bình yên ả của làng quê miền Trung thì đồng cói Hưng Hòa Nghệ An lại sở hữu sức hút khó cưỡng với màu xanh trải dài như một tấm thảm khổng lồ. Cánh đồng cói ở Vĩnh Long thì lại khiến cho du khách mỗi lần ghé thăm mang về nhiều lưu luyến bởi vẻ đẹp thơ mộng với những mảng màu sắc đan xen hài hòa đẹp hơn tranh vẽ.

Cùng với đồng cói Vĩnh Long, đồng cói Hưng Hòa Nghệ An cũng được nhiều người biết đến vì cảnh đẹp mê đắm.

Cánh đồng cói Vĩnh Long nhìn từ tên cao đẹp hơn cả tranh vẽ. Ảnh Khánh Phan.

Ở nhiều vùng miền khác của Trung Bộ hay Bắc Bộ, cây cói còn được gọi là cây lác. Cây cói được trồng 2 vụ chính trong năm là vụ mùa vào khoảng tháng 4 âm lịch và vụ chiêm vào khoảng tháng 8 âm lịch. Có thể xem cói là loài cây ưa mặn nhưng nếu liệt kê chúng vào loại thích nước ngọt cũng không sai bởi vì chúng hợp với độ mặn nhẹ, vừa phải, nếu nước quá mặn hay quá ngọt thì cây sẽ chết hoặc khó phát triển.

Nhiều du khách chọn du lịch Vĩnh Long đã vô cùng thích thú khi được ghé thăm tỉnh miền Tây Nam Bộ này đúng dịp thu hoạch cói. Khi được tận mắt ngắm nhìn cánh đồng cói xanh mướt mát, bạn sẽ cảm nhận rõ được sự thanh bình, yên ả của làng quê Nam Bộ chính hiệu này.

Cây cói còn được gọi là cây lác được trồng nhiều ở huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long. Ảnh Khánh Phan.

Khi mùa thu hoạch cói vì đã tới, tức là vào khoảng tháng 4 âm lịch, bà con nông dân ở miền Tây Vĩnh Long sẽ tiến hành thu hoạch, phơi khô cói để dùng đan chiếu và các đồ thủ công xuất khẩu.

Nhiều nhiếp ảnh gia nổi tiếng đã kịp thời ghi lại bộ ảnh tuyệt đẹp về cảnh thu hoạch cói của bà con nông dân nơi đây.

Dù miền Tây có rất nhiều cảnh đẹp và hoạt động du lịch hấp dẫn, từ những đồng lúa trài dài ngút ngàn cò bay thẳng cánh ở Bạc Liêu, làng hoa Sa Đéc Đồng Tháp nhộn nhịp khi xuân về, lễ hội dừa Bến Tre vào dịp cuối năm, nhưng hình ảnh cánh đồng cói Vĩnh Long vào mùa lại hiện lên như một nét vẽ khác biệt mang sức hấp dẫn riêng biệt với du khách.

Cánh động trải dài mướt mắt, xa xa là cánh đồng dừa ngút ngàn. Ảnh Khánh Phan.

Bởi vì khi ghé thăm nơi này, du khách không chỉ được ngắm nhìn cảnh quan thiên nhiên với những ô cói lúc vàng lúc xanh tựa bức tranh màu sắc tươi sáng mà còn được quan sát cuộc sống lao động sinh động của nông dân Vĩnh Long.

Nhất là vào vụ thu hoạch, những cây cói Vũng Liêm vốn đã nổi tiếng mập, to, thân căng bóng hơn nơi khác, giờ càng như đang khoe sức sống phi thường mình giữa những cánh đồng. Chỉ cần một vài cơn gió lãng du thổi đến là cả cánh đồng cói xanh mướt mát lại dập dềnh theo làn gió tạo nên những làn sóng cói tuyệt đẹp, lan tỏa khắp cánh đồng như một bức vẽ khổng lồ tươi sáng và sống động vô cùng.

Cánh đồng cói trải rộng đang vào mùa thu hoạch nhìn từ xa như những ô màu khổng lồ. Ảnh: Khánh Phan.

Nếu có dịp du lịch Vĩnh Long vào đúng dịp thu hoạch cói, bạn đừng bỏ qua cơ hội thưởng thức bức tranh đầy sức gợi được tạo nên bởi đất trời và cả con người này nhé. Giữa cánh đồng bao la bát ngát, tưởng như đang trải dài ngút ngàn đến tận chân trời không có điểm dừng, bỗng hiện lên vài cánh đồng cói xanh mướt mát, đây đó điểm thêm sắc vàng của cói chín. Bạn sẽ thấy như thể  đất trời đang được nhuộm một màu xanh vàng bất tận. Bức tranh phong cảnh tuyệt đẹp đó còn được tô điểm thêm vài điểm nhấn bởi hình ảnh từng đàn cò trắng lững thững bay tìm nơi trú đêm trên trời. Và để hoàn thiện tác phẩm nghệ thuật đó, không thể thiếu hình ảnh những người nông dân Vĩnh Long đang cần cù, lam lũ hoàn thành công việc thu hoạch cói của mình.

Cắt cói là công việc nặng nhọc và đòi hỏi sự thành thục, quen tay. Ảnh: Domino.

Những cánh đồng cói xanh mướt mát ở Vĩnh Long không chỉ là điểm đến yêu thích của những du khách yêu thiên nhiên mà còn là lựa chọn của những ai muốn tìm về những chốn bình dị nhưng gần gũi, thân thuộc. Còn đối với những nhiếp ảnh gia hay các bạn đam mê chụp ảnh thì đây còn là địa chỉ hấp dẫn khó cưỡng để săn được những thước hình đẹp. Nếu có dịp đến với Vĩnh Long, nhớ ghé thăm làng cói Vũng Liêm để có những trải nghiệm thú vị và giây phút bình yên bạn nhé!

Những 'họa sĩ của cánh đồng' trong mùa thu hoạch cói Vĩnh Long

Có thể nói rằng công đoạn quan trọng nhất trong quá trình thu hoạch cói và chế biến thành sợi là phơi khô để bảo quản cói được lâu dài. Bởi vì sợi cói đạt chuẩn phải có màu xanh nhạt hoặc trắng và độ ẩm dưới 30%. Có như vậy mới ngăn nấm mốc phát triển. Bên cạnh đó thì việc phơi, cắt và chẻ cói cũng tốn rất nhiều công sức. Chính vì vậy mà những người nông dân thu hoạch trên cánh đồng cói Vĩnh Long phải vô cùng khéo tay và cẩn thận.

Nếu cắt cói là việc của đàn ông thì gánh cói là công việc mà phụ nữ thường đảm nhận.

Nếu những cánh đồng cói Vĩnh Long được ví như những bức tranh thiên nhiên tuyệt đẹp thì người thu hoạch cói còn được gọi là những “họa sỹ của cánh đồng”. Nếu không có những bàn tay khéo lèo và lao động miệt mài đó thì bức tranh cánh đồng cói không thể hiện lên vô cùng sống động và nhiều màu sắc đến vậy.

Công việc thu hoạch cói vừa ẩn chứa nhiều điều thú vị lại vừa nhọc nhằn vô cùng. Người ta phải dùng một dụng cụ đặc biệt rất sắc và bén ngọt để cắt cói. Với người thành thục và khỏe mạnh thì chỉ cần một đường cắt là cả một bó cói to đã nằm gọn trong tay. Chính vì đòi hỏi sự nhanh gọn và chính xác cùng sức khỏe tốt mà công việc này thường do các nam thanh niên trai tráng trong làng đảm nhận.

Nhìn từ trên cao, cánh đồng cói hiện ra bát ngát và xanh mướt tuyệt đẹp. Ảnh Khánh Phan.

Sau khi cói đã được cắt gọn, người ta bó cói thành từng bó lớn và dùng một chiếc đòn gánh khá đặc biệt để gánh. Ở cánh đồng cói Vĩnh Long, công việc này được các chị em phụ nữ đảm nhận. Bởi vì chúng đòi hỏi sự khéo léo nhiều hơn là sức mạnh như cắt cói. Cói được cắt và gánh ra chỗ tập kết thành những bó cói lớn hơn, sau đó được gom lại với số lượng lớn rồi đưa tới những chiếc bè và đưa lên xe chở về.

Cói và sản phẩm từ cói Vĩnh Long

Vĩnh Long không chỉ nổi tiếng với chợ nổi Trà Ôn hay cầu Mỹ Thuận, cù lao An Bình cùng nhiều khu du lịch sinh thái hấp dẫn như khu du lịch Vinh San, Trường Huy,... mà còn có cả những cánh đồng cói Vĩnh Long bao la trải dài làm xao lòng bao khách phương xa.

Phong trào trồng cói thay cho trồng lúa nước truyền thống nở rộ tại huyện Vũng Liêm, tỉnh Vĩnh Long từ khoảng 20 năm trước. Cây cói có hiệu quả kinh tế cao với người dân địa phương vì cho thu hoạch từ 3-4 vụ/năm thay vì 2 vụ lúa. Đặc biệt là giống cói ở Vũng Liêm còn có thân tròn, cứng và dài, cho năng suất hơn hẳn giống cói mọc hoang dại.

Nghề làm cói đem lại nguồn thu nhập ổn định cho người dân địa phương.

Cây cói từ lâu đã được xem là một trong những loại cây trồng đem lại thu nhập cho nhiều vùng quê từ Nam đến Bắc. Nhất là càng ngày, người tiêu dùng càng chuộng những chất liệu thân thiện với môi trường. Sợi cói có thể làm nên các mặt hàng thủ công mỹ nghệ, sản phẩm mây tre đan, những sản phẩm tiêu dùng khác cho phái đẹp như những chiếc giỏ cói, túi xách cói, mũ cói hay dệt nên những chiếc chiếu cói mát mẻ. Những chiếc túi xách làm từ sợi cói đang nhận được sự quan tâm đặc biệt vì nó có thể làm giỏ xách thay thế cho túi nhựa, giúp bảo vệ môi trường, thực hiện tốt phong trào "Nói không với rác thải nhựa".

Những chiếc giỏi thanh lịch mà độc đáo làm từ sợi cói Vĩnh Long.

Sợi cói được dùng để làm giỏ xách thay thế cho túi nhựa, giúp bảo vệ môi trường.

Từ những gánh cói xanh mướt qua bàn tay tài hoa của nghệ nhân làm nên những chiếc mũ cói xinh xắn.

Dù cho quá trình làm nên một chiếc chiếu cói hay túi, nón cói tốn khá nhiều thời gian và trải qua nhiều công đoạn, đòi hỏi sự khéo tay và kiên trì. Sau khi thu hoạch cói là đến công đoạn xé sợi cói, nhuộm cói, phơi cói và dệt thành chiếu cói.

Mỗi công đoạn đều đòi hỏi sự tỉ mỉ và khéo léo của những nghệ nhân làng cói và khi mỗi chiếc chiếu cói hình thành, ngoài những màu sắc được nhuộm bằng thuốc thì còn được nhuộm bởi những giọt mồ hôi mặn đắng của những người thợ làng cói Vũng Liêm. Và dù có thế thì thành quả đạt được luôn là trái ngọt vì khi được ngắm nhìn những chiếc túi hay chiếc nón thành phẩm xinh xắn, tiện dụng sẽ khiến những nghệ nhân quên đi hết mệt nhọc.

Thanh (Tổng hợp) -  luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Khánh Phan., Domino, Internet