Chùa Bổ Đà - Chốn tâm linh cổ tự với vườn tháp độc đáo nhất Việt Nam

Chùa Bổ Đà là một trong những trung tâm lớn của Thiền Phái Trúc Lâm, dòng thiền có ảnh hưởng lớn trong Phật giáo Việt Nam. Không có kiến trúc nguy nga, đồ sộ, chùa Bổ Đà thu hút các Phật tử và du khách gần xa bởi vẻ đẹp mộc mạc và đặc trưng của vùng Kinh Bắc xưa.

Du lịch Bắc Giang và ghé thăm chùa Bổ Đà là trải nghiệm tuyệt vời mà du khách chớ bỏ lỡ, khi đã có cơ hội đến với vùng đất văn hóa đặc trưng cho nền văn minh châu thổ xưa. 

Chùa Bổ Đà là điểm đến tâm linh thu hút du khách tại Bắc Giang. Ảnh: Linh Tran

Về Bắc Giang ghé thăm chùa Bổ Đà, danh thắng cổ tự trăm năm tuổi 

Chùa Bổ Đà Bắc Giang nằm trên ngọn núi Phượng Hoàng ở bên bờ Bắc con sông Cầu, thuộc địa phận của thôn Thượng Lát, xã Tiên Sơn, huyện Việt Yên. Ngôi chùa này cách trung tâm Hà Nội khoảng 40km theo hướng Bắc và cách trung tâm thành phố Bắc Giang là 15km. 

Chùa nằm ở bờ bắc sông Cầu thuyền huyện Việt Yên. Ảnh:@colares_87

Du khách muốn ghé thăm chùa Bổ Đà từ Hà Nội có thể đi theo hướng quốc lộ 1A, đến địa phận cầu Đáp Cầu thì rẽ trái đi theo đường đê sông Cầu.

Nếu đi từ trung tâm của thành phố Bắc Giang, thì du khách di chuyển theo quốc lộ 1A sau đó rẽ vào thị trấn Bích Động tại ngã ba Đình Trám, đi qua xã Bích Sơn và di chuyển thêm 10km nữa là đến được chùa Bổ Đà. 

Bạn có thể đến chùa Bổ Đà dễ dàng với quãng đường 40k từ Hà Nội và 15km từ TP Bắc Giang. Ảnh:@hiepsipjp93

Lịch sử chùa Bổ Đà 

Theo ghi chép thì chùa Bổ Đà ở Bắc Giang được xây dựng từ thế kỉ thứ 11 dưới thời nhà Lý, đến đời nhà Lê thì được trùng tu lại. Tên gọi Bổ Đà là viết tắt của Bổ Đà Lạc Gia có nghĩa là ngọn núi nơi Bồ Tát đã hóa hiện để cứu độ chúng sinh.

Chùa hiện đang thờ Trúc Lâm tam tổ bao gồm Trần Nhân Tông, Pháp Loa và Huyền Quang. Ngoài tên gọi Bổ Đà, chùa còn có một tên gọi khác là chùa Quan Âm và là một trong hai đạo tràng thờ Quán Thế Âm lớn nhất gần kinh thành Thăng Long xưa. 

Chùa Bổ Đà được xây dựng từ thời nhà Lý. Ảnh: @huongly111089

Có một sự tích về sự là đời của chùa Bổ Đà được kể rằng, ngày xưa có một cặp vợ chồng tiều phu nghèo, mãi chưa có được một mụn con. Một ngày nọ, người tiều phu đến một gốc thông già đốn cây, với mỗi nhát bổ ông lại niệm “Quán Thế âm Phật”.

 Bất chợt dưới nhát rìu lóe sáng và những đồng tiền bắn ra tung tóe, ông đã thu được 32 đồng tiền. Biết là mình được trời Phật phù hộ nên ông đã dựng một ngôi chùa tranh dưới gốc cây thông già và tô một bức tượng Quan Thế Âm Bồ Tát, ngày ngày hương khói thờ phụng chu đáo.

Nguồn gốc xây dựng của chùa Bổ Đà nhuốm màu tâm linh huyền bí. Ảnh: viettravel

Đến 9 tháng 10 ngày sau quả nhiên vợ ông đã sinh được một cậu con trai tuấn tú. Từ đó về sau, ngôi chùa do ông xây dựng đã được gọi là chùa ông Bổ, lâu dần người dân cũng qua lai lễ bái. Điều lạ lùng là người ta cầu điều gì đều sẽ hiển ứng, qua thời gian chùa được mở rộng và trùng tu, tôn tạo nên mới diện mạo kiến trúc như hiện nay. 

Vẻ đẹp đặc trưng kiếm thấy ở chùa Bổ Đà Bắc Giang 

Ghé thăm chùa Bổ Đà của Bắc Giang điều ấn tượng đầu tiên với du khách chính là những bức tường cổ có tuổi đời từ thế kỉ XI được xây dựng bao quanh chùa, những bức tường này rất đặc biệt, cao khoảng một mét rưỡi, dày nửa mét được làm từ đất sét trộn cùng rơm rạ nhưng vô cùng chắc chắn.

Có một con đường nhỏ dẫn vào cổng chùa được phủ rêu phong theo năm tháng tạo cảm giác như đang bước vào một không gian cổ tích xưa. 

Bức tường độc đáo phủ rêu phong cổ kính. Ảnh:@lephuonglinh9146

Bước qua những cảnh cổng gỗ với mái ngói cổ kính, bạn sẽ bước vào khuôn viên nội tự của ngôi chùa, tại đây bạn sẽ ấn tượng ngay với một bức tường gạch cùng với những chiếc bình gốm, tiểu sành độc đáo, ngay gần đó là hai giếng nước cổ có mái.

Đặc biệt, kiến trúc khu nội tự và sự sắp đặt tinh tế của cây, hoa, đá khiến không gian trở nên thanh tao, an yên đậm chất nhà Phật. 

Khu vực nội viên với bức tường gạch và những bình gốm, tiểu sành. Ảnh: @dungvuvu_yr

Chùa Bổ Đà có lối kiến trúc liên hoàn và thoáng đạt, hướng đến sự thanh tĩnh của tâm giới nhà Phật chứ không hào nhoáng hay hoành tráng nguy nga. Trong chùa có khoảng 100 gian liên hoàn và mang dáng vẻ thanh vắng u tịch rất hiếm thấy.

Chùa có kiến trúc nội thông, ngoại bế. Ảnh: @tonyspinelli66

Khu vực được giới trẻ check-in thường xuyên nhất tại chùa Bổ Đà. Ảnh:@lephg.g

Quần thể kiến trúc của nhà chùa có diện tích khoảng hơn 50,000 m2 với các di tích đặc trưng bao gồm chùa chính, và đền thờ Đức Thánh Hóa và Thạch Tướng Đại Vương.

Trong khuôn viên chùa Bổ Đà ngoài khu nội tự còn có vườn tháp, vườn cây ăn trái, đây là một trong những ngôi chùa có khuôn viên rộng và trải dài nhất Bắc Bộ. 

Kiến trúc gian thờ chính điện chùa Bổ Đà. Ảnh:@colares_87

Vườn tháp cổ độc đáo và bộ kinh Phật cổ nhất Việt Nam 

Vườn tháp ở chùa Bổ Đà là điểm đến rất nổi tiếng với du khách gần xa, đây là vườn tháp chùa đẹp và lớn nhất Việt Nam với gần 100 ngôi tháp được xây dựng bằng gạch nung trên diện tích 7.784 m2 được sắp xếp theo quy định vô cùng chặt chẽ của thiền môn.

Vườn tháp chùa Bổ Đà rất nổi tiếng. Ảnh: @hongtrang12

Vườn tháp này đã được xây dựng trong khoảng 300 năm và các ngôi tháp chính là nơi lưu giữ  xá lị, tro cốt của các vị tăng ni thuộc dòng Thiền Lâm tế.

Những ngôi tháp có hình bông sen trên ngón là nơi lưu tro cốt của các vị ni, còn những tháp có bình cam lộ trên tòa sen là nơi lưu tro cốt của các vị tăng. Từ đó, du khách có thể biết được có bao nhiêu vị ni, tăng đã được yên nghỉ ở chốn này. 

Vườn tháp là nơi lưu giữ tro cốt, xá lị của các vị tăng, ni. Ảnh:@colares_872

Khung cảnh của vườn tháp chùa Bổ Đà luôn thu hút sự chú ý của du khách bởi vừa mang nét u tích cổ kính lại mang vẻ đẹp kiến trúc độc đáo. 

Tại chùa Bổ Đà hiện còn lưu giữ nhiều hiện vật quý giá như hệ thống tượng Phật đặc trưng của thiền phái Trúc Lâm, các thư tịch cổ, đại tự, hương án, cây đèn gỗ từ thời nhà Lê, chuông đồng từ thời Tự Đức, mõ cá dài trên mái chùa và nổi bật nhất chính là bộ kinh Phật cổ nhất Việt Nam được khắc trên 2000 tấm gỗ vẫn còn nguyên vẹn. 

Bộ kinh Phật cổ được khắc trên tấm gỗ quý hiếm tại chùa Bổ Đà. Ảnh: vietyen.bacgiang.gov

Mõ cá dài bằng gỗ ở chùa. Ảnh: @trantrungh13

Lễ hội chùa Bổ Đà 

Mỗi năm vào ngày 16 đến 18 tháng 2 Âm lịch lễ hội chùa Bổ Đà sẽ được tổ chức. Vào dịp này khuôn viên trong và ngoài chùa sẽ được trang hoàng và cắm cờ phướn. Bên cạnh phần lễ chính diễn ra tại đền Trung, đền Thượng, chùa Quan Âm và chùa Tứ Ân người ta sẽ tổ chức rất nhiều hoạt động văn hóa đặc sắc như hát quan họ.

Lễ hội chùa Bổ Đà. Ảnh:baomoi

Dịp này chùa Bổ Đà thu hút rất nhiều du khách phương xa ghé thăm, du khách sẽ được đắm mình trong những làn điệu quan họ và tận hưởng khung cảnh thiên nhiên hữu tình. Chùa Bổ Đà đã được công nhận là Di tích cấp quốc gia từ năm 1992 và đến năm 2016 thì ngôi chùa này đã được công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt. 

Ngôi chùa này đã được công nhận Di tích quốc gia đặc biệt năm 2016. Ảnh: Vir

Du lịch chùa Bổ Đà là hành trình trải nghiệm tuyệt vời, đưa bạn về với không gian thanh tịnh của một ngôi chùa cổ kính với những nét kiến trúc độc đáo cũng như giá trị văn hóa tinh thần nguyên bản nhất của người Việt. Hãy đến với Bắc Giang và ghé thăm ngôi chùa nổi tiếng này nhé. 

Nguyệt Cát - luhanhvietnam.com.vn 

Ảnh: Internet