Khám phá Pù Luông - Thanh Hóa, vùng đất đẹp quên lối về

Về khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông

Vườn quốc gia Pù Luông là khu bảo tồn thiên nhiên thuộc địa phận các huyện Bá Thước và Quan Hóa, nằm ở phía Tây Bắc tỉnh Thanh Hóa. Khu bảo tồn có diện tích 17,662ha, trong đó  ¾ là rừng nguyên sinh; được nối liền với phần đuôi của vườn quốc gia Cúc Phương bằng hai dãy núi đá vôi màu xám chạy song song, ở giữa là những thung lũng lúa.

Cảnh sắc mê hoặc lòng người

Hiện đây là khu vực rừng đá vôi đất thấp lớn nhất còn lại ở miền Bắc Việt Nam với 3 kiểu chính là rừng rậm trên đất thấp, núi thấp; rừng trên núi đá vôi; các thảm thực vật măng tre nứa và cây bụi.  Rừng nguyên sinh tại khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông là loại rừng kín nhiệt đới thường xanh theo mùa. Năm loại kiểu phụ rừng chính tồn tại do kết quả của sự đa dạng độ cao và các tầng chất nền: rừng lá rộng đất thấp trên núi đá vôi (60–700 m); rừng lá rộng đất thấp trên các phiến thạch, sa thạch và đất sét (60-1.000 m); rừng lá rộng chân núi đá vôi (700–950 m); rừng lá kim chân núi đá vôi (700–850 m) và rừng lá rộng chân núi Bazan (1.000-1.650 m). 

Hai địa điểm tiềm năng khai thác thành khu nghỉ mát ở là điểm Son Bá Mười (xã Lũng Cao) và đỉnh Pù Luông cao 1.700 m tại khu vực xã Thành Sơn, đỉnh Pù Luông cũng là điểm trekking ưa thích được mọi người kiếm tìm, theo kinh nghiệm khám phá Pù Luông.

Đây là nơi sinh sống của đồng bào dân tộc Mường và Thái. Pù Luông trong tiếng Thái nghĩa là đỉnh cao nhất của làng.

Pù Luông nên thơ lãng mạn

Các điểm đến nổi bật trong hành trình khám phá Pù Luông

Bản Kho Mường

Trong hành trình khám phá Pù Luông hùng vĩ, không thể bỏ qua thung lũng Kho Mường - một tiềm năng du lịch đáp ứng đủ các điều kiện tự nhiên và truyền thống văn hóa cộng đồng. Do vị trí địa lý nằm sâu trong vùng lõi của khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, nơi đây vẫn giữ được nguyên nét hoang sơ vốn có. Ở đây 60 hộ dân tộc Thái với hơn 200 nhân khẩu sống quây quần bên những ruộng lúa, nương ngô và nằm cách biệt với các bản khác trong vùng. Bao quanh bản chỉ là màu xanh bạt ngàn của núi cực kỳ yên tĩnh, đặc biệt khi người dân nơi đây đã biết đầu tư xây dựng những ngôi nhà sàn khang trang để đón khách du lịch đã biến nơi đây trở thành một trong các điểm nghỉ dưỡng lý tưởng nhất.

Du khách tới đây không chỉ được chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp mà còn để tìm hiểu văn hóa, phong tục của người Thái thông qua trải nghiệm cuộc sống dân dã, thưởng thức những món ăn truyền thống của núi rừng như: Cơm lam, nộm hoa chuối rừng, canh đắng, rượu ngô, kiệu muối chua và thịt vịt luộc… Tuy nhiên, đường tới Kho Mường gập ghềnh chắc chắn sẽ là một thử thách không nhỏ cho các vị khách muốn tham quan, khám phá nơi này. 

Hang Kho Mường

Hang Kho Mường là địa hình nổi bật nhất trong quần thể hang động tại Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Những khối nhũ đá vôi có tuổi đời tới 250 triệu năm, hệ thống sông suối chảy trong lòng hang tạo ra sự kết nối giữa các thung lũng lòng chảo là những điểm đặc biệt tại hang Kho Mường. Đi sâu vào hang, du khách được chiêm ngưỡng những khối đá, nhũ đá với các hình thù kì lạ như hình người, hình cây, mãnh thú… đủ các màu sắc khác nhau, mờ mờ ảo ảo sống động vô cùng.  Hang là nơi trú ngụ của nhiều loài dơi, chúng ở đây trong suốt năm. Trong hang dơi còn có một bãi đất trống rất rộng trông như một sân bóng chuyền tự nhiên, đây là một điều bất ngờ dành cho những du khách đi hết các lối nhỏ trong lòng hang.

Bản Son Bá Mười

Bản Son Bá Mười nằm trên đỉnh của dãy núi Pha Hé, Pha Chiến  (xã Lũng Cao) được đánh giá là tiềm năng phát triển du lịch trọng tâm của khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Nơi đây giống như một Sa Pa thu nhỏ bởi khí hậu ôn hòa quanh năm, nhiệt độ trung bình trong năm chỉ từ 18 độ C - 22 độ C. Do đặc điểm khá biệt lập với bên ngoài nên đến nay bản vùng cao Pù Luông này vẫn còn lưu giữ nhiều tập tục của người Thái cổ, nhà sàn còn giữ nguyên dấu ấn truyền thống, thể hiện rõ nét đặc thù, không bị pha tạp với kiến trúc hiện đại.

Bản Đôn (Xã Thành Lâm)

Bản Đôn sở hữu không gian yên tĩnh, lại có cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp, đây là nơi sinh sống của cộng đồng người Thái với số nhân khẩu khoảng gần 300. Các món đặc sản tại đây thường gây thương nhớ cho du khách: măng rừng, vịt cỏ, lợn rừng, gà đồi, rau bí, ngọn su su… thêm vào đó người dân tính cách hồn hậu chân thành, rất mến khách là những điều kiện góp phần phát triển du lịch Pù Luông và thu hút lượng lớn du khách trong 2 năm trở lại đây.

Bản Hiêu

Bản Hiêu nằm bên bờ suối Hiêu bắt nguồn từ trên đỉnh Pù Luông, từ đầu bản đến cuối bản có 5 thác nước nằm dài gần 1 cây số. Các ngôi nhà sàn của người Thái nằm rải rác dọc hai bên bờ suối; mỗi khi có một ghềnh thác đẹp, những nóc nhà cũng dày hơn tạo nên một khung cảnh suối thác – nhà sàn đẹp như một bức tranh. Người dân trong bản gọi con suối với cái tên thân thương là “dòng Hiêu” thay vì gọi là suối Hiêu như cách thông thường.

Thác Hiêu

Thác Hiêu thuộc địa phận Làng Hiêu, xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước nằm trong vùng lõi khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Để tới được thác Hiêu, những vị khách phải vượt qua quãng đường dài 25 km từ thị trấn Cành Nàng, cung đường này rất đẹp bởi hai bên là cánh đồng ruộng bậc thang nằm bên bờ suối. Chiều dài dòng thác khoảng 800 m không chảy theo một đường thẳng mà bị tách 2 nhánh tại lưng chừng núi, sau khi chảy 2 hướng khác nhau về cuối dòng lại hợp lại làm một. Nước chảy từ thác Hiêu có nhiều chất đá vôi nên có đặc điểm trong xanh và tạo nên những đông kết giữa nền và đôi bên bờ suối. 

Điểm đặc biệt là ngoài chân thác có một "hồ bơi" tự nhiên được dùng làm nơi tắm rửa sau chuyến lội thác. Không những thế khu vực thác Hiêu đã được khai thác thành điểm du lịch có chỗ nghỉ ngơi tiện lợi cho hành trình khám phá Pù Luông của bạn.

Thác Muốn (xã Điền Quang)

Thác Muốn bắt nguồn từ các khe núi đá trên đỉnh núi Muốn, nằm ở độ cao 500 m so với mực nước biển. Địa hình bao gồm 43 tầng thác lớn, nhỏ, cao, thấp khác nhau với chỉ toàn đá, nước và cây rừng trùm kín, dòng suối đổ ra sông Đại Lạn nhập vào dòng sông Mã hùng vĩ. Loại đá ở đây là đá cát (giống như đá mài), mòn nhẵn nhưng không hề trơn, rất an toàn cho việc lội suối vượt thác. Ở cùng huyện có một con thác khác cùng tên nên nếu muốn tìm đến đây, du khách hãy hỏi rõ địa chỉ xã Điền Quang, nơi cách phố Đoàn khoảng 20km.

Đỉnh núi Pù Luông

Đỉnh núi Pù Luông có độ ao 1.700m là một trong những cung trekking lý tưởng ở Việt Nam. Để chinh phục đỉnh Pù Luông các trekker chuyên nghiệp mất khoảng 6-8 tiếng trong điều kiện thời tiết tốt. Tới đỉnh, du khách có thể dựng trại để ăn uống và nghỉ ngơi qua đêm rồi hôm sau mới xuống núi để dưỡng sức.

Pù Luông Retreat Resort

Một resort rất hot trong những năm gần đây khi du khách cần một chỗ nghỉ dưỡng thật tốt trong chuyến đi khám phá Pù Luông. Không chỉ có những căn nhà bé xinh mờ ảo trong mây, không gian thoáng đãng mà điểm lưu trú này cũng thu hút du khách bởi điểm nhấn là bể bơi vô cực có view bản làng, ruộng lúa xanh ngút ngàn ở Pù Luông. 

Bể bơi vô cực có view "siêu đẹp"

Không phải là một điểm đến nhộn nhịp, tưng bừng; Pù Luông Retreat Resort chỉ thích hợp cho những vị khách ưa yên tĩnh, muốn được hít thở một bầu không khí trong lành và thư thái ngâm mình trong làn nước mát sau những ngày dài mệt mỏ.

Chợ phiên Phố Đoàn

Phố Đoàn (xã Lũng Niêm, huyện Bá Thước) có phiên chợ là nơi giao thương hàng hóa và gặp gỡ của đồng bào các dân tộc Kinh, Mường, Thái của các xã quanh vùng cùng người dân ở các huyện Tân Lạc, Lạc Sơn… của tỉnh Hòa Bình. Tới đây du khách sẽ thấy thích thú với nét văn hóa mua bán trao đổi hàng hóa ngang giá trị. Đôi khi, họ không giao dịch bằng tiền, có người đổi một con gà lấy hai chục trứng với mớ rau mà hai bên đều thấy thoải mái, vui vẻ. 

Không cần phải đi quá xa tới các điểm địa đầu Tổ quốc, khám phá Pù Luông - Thanh Hóa, du khách có cơ hội chiêm ngưỡng tất cả nét đẹp dung dị của cảnh của tình người vùng cao hòa quyện với mây trời.

Chang (tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn