Những nét đặc trưng trong văn hóa đất nước Rồng Sấm Bhutan

Được biết đến với danh hiệu "quốc gia hạnh phúc nhất thế giới", nếu trước đây du khách chỉ biết rằng Bhutan có cảnh quan đẹp mê hồn và nền lịch sử lâu đời thì những thông tin về văn hóa Bhutan càng khiến bạn thêm ngỡ ngàng và muốn khám phá đất nước này hơn nữa.

Ảnh: Hà Kin

Các đặc trưng văn hóa Bhutan

Ngôn ngữ: 80% dân số nói được tiếng Anh

Người dân Bhutan được thừa hưởng những tinh hoa từ nền giáo dục hiện đại du nhập từ Anh Quốc, và được chỉnh sửa bổ sung thêm về giá trị, bài học đạo đức cho phù hợp với truyền thống văn hoá quốc gia. Đến đất nước Butan, bạn sẽ khá ngạc nhiên khi có đến gần 80% người bản địa có thể nói lưu loát tiếng anh bên cạnh tiếng mẹ đẻ là Dzongkha. Đây được xem là ngôn ngữ thứ 2 của quốc gia này. 

Trang phục truyền thống được mặc mỗi ngày

Thông thường, trang phục truyền thống tại các quốc gia chỉ mặc trong các dịp đặc biệt thì khi tới Bhutan bạn sẽ ngạc nhiên khi thấy rằng người dân nơi đây mặc trang phục truyền thống của họ hàng ngày. Đàn ông, phụ nữ, trẻ em đều mặc "váy" khi đi làm hay đến trường...  Chính xác hơn, trang phục truyền thống của nam là gho, của nữ là kira. Chẳng có ở đâu chúng ta dễ dàng bắt gặp những người đàn ông hay phụ nữ mặc chiếc áo choàng truyền thống lại ngồi ở nhà hàng, vỉa hè hay công viên một cách bình thường đến vậy. Thậm chí, đối với người làm việc trong chính phủ, việc mặc trang phục truyền thống đi làm là quy tắc bắt buộc. Ngoài ra, các cô gái Bhutan cũng thường lựa chọn những bộ quần áo thời trang để dạo phố. 

Trang phục truyền thống được mặc trong sinh hoạt hàng ngày

Đặc điểm gia đình: Chế độ đa thê

Mặc dù truyền thống này đang mất dần đi nhưng nó vẫn còn phổ biến ở một số cộng đồng du mục nhất định tại Bhutan. Tại đây, đàn ông hoặc phụ nữ được phép kết hôn với vài chị em hoặc anh em. Người cha của nhà vua hiện tại cũng từng cưới bốn chị em, tất cả họ đều được trao vương miện trong cùng một buổi lễ. 

Noài ra, người Butan không có họ bởi ở đất nước này, mỗi người thường có hai tên và không phân chia theo họ tên. Một số cha mẹ thậm chí còn không đặt tên con mình mà chờ một ngày lành tháng tốt rồi đưa con đến đền thờ. Tại đây các vị sư sẽ tiến hành ban phước và đặt tên cho chúng.

Văn hóa công cộng

Phụ nữ được coi trọng: Ở Bhutan, phụ nữ rất được coi trọng trong xã hội. Du lịch Bhutan, bạn có thể dễ dàng bắt gặp những cô gái vui vẻ cười nói trên đường trong đêm khuya, thậm chí họ đi chơi cùng bạn bè đến tận sáng, sẽ không có một lời dị nghị hay coi thường nào tại đây.

Một đất nước mà nữ giới được coi trọng

Đường phố và nhà cửa ở Bhutan được bảo tồn rất nghiêm ngặt và có thể lên tới hàng trăm năm tuổi, trong đó bao gồm rất nhiều lâu đài, trong tiếng Bhutan là "dzong".

Văn hóa ẩm thực.

Chịu ảnh hưởng của ẩm thực Ấn Độ và Tây Tạng, các món ăn Bhutan chủ yếu đều có ớt đỏ được trồng tại Thimphu nhằm làm tan đi cái lại giá của vùng cao nguyên này. Thức chính trong các bữa ăn khi tới thăm đất nước Bhutan là gạo, thịt hoặc rau ăn kèm. Trong đó thịt heo, thịt bò và thịt gà là những loại thịt được ăn thường xuyên nhất; rau chân vịt, bí đỏ, củ cải, cà chua, hành, đậu xanh… là những loại rau được ưa chuộng. Các món ăn Bhutan không quá nhiều dầu mỡ như Trung Quốc nhưng cay hơn đồ ăn ở Tây Tạng.

Các món ăn truyền thống tại Bhutan

Một số món ăn nổi tiếng trong văn hóa Bhutan:

- Jasha maru: Món thịt gà hầm kiểu Bhutan.

- Phaksha Paa: Thịt lợn thái mỏng xào cùng ớt đỏ phơi khô thêm một số loại rau củ, củ cải trắng và cải bó xôi.

- Momo: tương tự như sủi cảo; có các loại nhân thịt lợn, thịt bò hoặc bắp cải và phomat.

- Ema datshi: Món nay nổi tiếng có nguyên liệu chính là ớt nguyên quả và phô mai tươi nhà làm

Về đồ uống, bởi đặc điểm khí hậu lạnh nên người dân Bhutan thường uống những loại đồ uống nóng, thêm cồn và nhiều năng lượng. Ba loại thức uống đặc trưng nơi đây gồm có trà thảo mộc Tsheringma – món trà được đặt tên theo vị thần của sự trường thọ và phú quý, rượu arag – món rượu ấm nóng đặc trưng của đất nước này, và trà bơ – là trà pha với bơ chế xuất từ bò Tây Tạng.

Phương diện giải trí

Thể thao: Bắn cung là môn thể thao truyền thống phổ biến và rất được ưa chuộng tại Bhutan. Không giống như môn thể thao bắn cung thông thường, tại Bhutan trò chơi này có luật khá đặc biệt. 2 đội đối thủ từng người đối đầu nhau, bắn cung về phía nhau, trong khi đối thủ thì tìm cách làm xao nhãng người bắn. Trong quá trình chơi họ sẽ phải mặc quần áo truyền thống của Bhutan.

Và nếu bạn không biết rằng, mãi tới năm 1999 Bhutan mới được sử dụng TV. Họ đã bị cấm rất lâu cho đến khi điều luật đó được xóa bỏ bởi nhà vua Jigme Singye Wangchuk.

Bắn cung là môn thể thao được yêu thích nhất

Các lễ hội truyền thống tại Bhutan

Lễ hội phản ánh một phần nền văn hóa Bhutan lâu đời. Các lễ hội luôn ngập tràn màu sắc và vô cùng náo nhiệt, hàng trăm lễ hội lớn nhỏ diễn ra trong suốt năm nhưng chủ yếu được tổ chức vào cuối hè và đầu thu - vào thời điểm được cho là ngày lành, tháng lành theo lịch Bhutan và địa điểm là tại những khu tu viện, thiền viện Phật giáo. Đa phần các lễ hội nhằm tôn vinh và tưởng nhớ công đức của đức Phật Liên Hoa Sinh –  người đã mang đạo Phật du nhập vào Bhutan trong những năm đầu của thế kỷ thứ 8. Một số lễ hội tiêu biểu tại Bhutan:

- Lễ hội Losar - lễ hội đón chào năm mới của Bhutan: Tại lễ hội người dân Bhutan sẽ thực hiện các nghi thức truyền thống, người dân địa phương mặc áo choàng được trang trí thật đẹp và tham gia vào các tiết mục biểu diễn sôi động như ca hát, nhảy múa… Họ diễn những hoạt cảnh về cuộc chiến giữa thiện và ác hoặc các tiết mục liên quan đến đời sống tinh thần.

- Lễ hội Tsechu: Điểm nhấn của lễ hội Tsechu chính là điệu múa Cham - điệu múa truyền thống vô cùng sống động của người dân nơi đây và chỉ có đàn ông biểu diễn. Thông qua điệu múa của mình, những người biểu diễn sẽ diễn tả các câu chuyện về đạo đức và cuộc sống mang một ý nghĩa vô cùng to lớn đối với họ.

Lễ hội Jampay Lhakhang Drup

- Lễ hội Jampay Lhakhang Drup: Jambay Lhakhang Drup là một trong những lễ hội lâu đời và thiêng liêng nhất của Bhutan. Du lịch Bhutan vào thời gian diễn ra lễ hội này du khách được chiêm ngưỡng “Mewang” – điệu múa lửa và “Tercham” – điệu múa khỏa thân, mà theo quan niệm của người dân chúng mang lại may mắn và xua đuổi vận đen. 

Trên đây chỉ là tóm tắt những đặc trưng cơ bản nhất trong văn hóa Bhutan. Ngoài ra, đất nước xinh đẹp này vẫn còn rất nhiều điều thú vị chờ bạn khám phá; còn chần chừ gì mà không ngay lập tức lên kế hoạch tới đất nước Rồng Sấm, tìm hiều thêm về đất nước và con người nơi đây?

Chang (tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn