Khám phá kiến trúc độc lạ có 1-0-2 ở nhà thờ đá Phát Diệm, Ninh Bình

Nhà thờ đá Phát Diệm ở đâu?

Quần thể nhà thờ Phát Diệm nằm trên một khu đất mặt tiền rộng khoảng 117m, dài 243m, tại thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, Ninh Bình. Đầu thế kỷ XIX vùng đất này còn rất hoang sơ, toàn bùn lầy và ngút ngàn cỏ sậy. Năm 1828,  Nguyễn Công Trứ giữ chức vụ “Dinh Điền Sứ” đã được triều đình nhà Nguyễn phái ra vùng Bắc và khai phá vùng đất Kim Sơn . Về tên gọi Kim Sơn có nghĩa là “núi vàng” còn Phát Diệm có nghĩa là “Phát sinh ra cái đẹp”.

Ành: @jac.bui

Nhà thờ đá Phát Diệm được coi là một công trình có thiết kế “lạ lùng” nhất  với sự giao hòa tinh túy giữa đạo Phật và Công giáo. Mái cong hệt như đình chùa nhà Phật điển hình cho nét  kiến trúc Phật giáo Việt Nam. Hay tượng thánh giá ngự trên đài sen, hệt như Phật hiện ngự trên đài sen. .

Cách thành phố Ninh Bình 28km về phía Nam, nhà thờ toạ lạc trên một khu đất rộng khoảng 117m, dài 243m, giữa trung tâm thị trấn Phát Diệm, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình. Đầu thế kỷ XIX nơi đây chỉ là vùng đất bồi với bùn lầy và ngút ngàn cỏ sậy. Năm 1828, Nguyễn Công Trứ được triều đình nhà Nguyễn ở Huế phái ra Bắc với chức “Dinh Điền Sứ” đã khai phá lập ra vùng đất này. Kim Sơn là “núi vàng” và Phát Diệm có nghĩa là “Phát sinh ra cái đẹp”. Và hiện nay nơi đây dẵ trở thành địa điểm du lịch nổi tiếng ở Ninh Bình thu hút rất đông du khách đến tham quan.

 
Kiến trúc độc lạ nhất thế giới ở nhà thờ đá

 Với nhiều khu vực khác nhau như: ao hồ, tượng đài, Phương Đình, nhà thờ lớn, nhà nguyện kinh thánh Rô Cô, nhà nguyện kinh trái tim chúa, nhà nguyện kinh thánh Giu-Se, nhà nguyện kinh thánh Phê-Rô và các hang đá nhân tạo...Nhìn tổng thể, nhà thờ đá Phát Diệm được xây dựng theo mô hình chữ “Vương” với không gian đóng mở tạo nên một phong cách phương Đông rất rõ nét. Ngoài ra, lối kiến trúc này còn phản ánh quan niệm người Á Đông trước có hồ, sau có núi tượng trưng cho việc mang lại điều tốt đẹp, an lành trong cuộc sống.

Nhà thờ được xây dựng vào năm 1875 và hoàn thành vào 1899 với hạng mục cuối cùng là Phương Đình. Để xây dựng công trình những người thợ đã mất rất nhiều công sức và gặp  với vô vàn khó khăn trong quá trình vận chuyển hàng ngàn tấn đá, có phiến nặng tới 20 tấn, hàng trăm cột gỗ lim có cây cột dài tới 12m, đường kính 2,4m, nặng tới 7 tấn từ Thanh Hoá, Nghệ An và nhiều nơi khác xa hàng trăm cây số về Phát Diệm. Đây là một trong những nhà thờ đẹp nhất, được ví như "kinh đô công giáo" của Việt Nam. 

 
Phương Đình

Đây là một tuyệt tác kiến trúc ở nhà thờ Phát Diệm. Về tên gọi “Phương Đình”  có nghĩa là “Nhà vuông” và nơi này cũng được xây dựng như một ngôi đình rộng lớn và gần như vuông vức với chiều ngang 21m, chiều sâu 17m và chiều cao 25m thay vì cao vút trên bầu trời theo hình tháp như những  thánh đường phương Tây. Cổng vào Phương Đình được thiết kế như một cổng tam quan trong kiến trúc truyền thống, được xây dựng bằng đá xanh với kỹ thuật thủ công tinh xảo. Trên các vách đá là những bức phù điêu của một số vị thánh và tạc lại sự tích chúa Giê-Su từ khi vào thành Giêrusalem đến khi lên trời.

Ảnh: @haru_huyen

Tầng trên của Phương Đình có 5 khối tháp, khối tháp trung tâm được xây theo kiểu lầu thức, lôp ngói mũi hài, gác chuông được đặt một quả chuông nam có chiều cao 1,90m có âm thanh phát xa hơn 10km. Bốn khối tháp còn lại trên đỉnh là tượng 4 vị thánh chép 4 sách Tin mừng được đặt giống như búp sen hay bình cam lộ thường thấy ở những ngôi chùa của người Việt, thể hiện sự kết hợp hài hoà, tinh tế của hai nền văn hoá Đông - Tây.

Gác chuông ở Phương Đình

Nhà thờ lớn

Nếu bạn yêu thích lối kiến trúc của nhà thờ Châu Âu hãy ghé thăm khu vực nhà thờ lớn trong quần thể nhà thờ đá Phát Diệm. Khu vực này được xây vào năm 1891 mang với lòng nhà thờ dài 74m, cao 15m,  được chia làm 10 gian có không gian rộng lớn  mang đậm chất kết cấu kiến trúc dân gian và sự tài hoa của người thiết kế xây dựng. 

Ảnh: hoai_phuong13

Hệ thống mái được xây theo kiểu mái chồng diêm truyền thống có 2 tầng mái, ngắt quãng bởi cửa sổ, vừa lấy ánh sáng vừa tạo độ vút cao cho mái. Cuối nhà thờ là chái kiệu được làm từ đá hoa cương được cuốn vòm tạo thành 5 lối vào nhà thờ, mặt bằng và mặt đứng đều giật cấp với đỉnh cao ở lối chính giữa và thấp dần về hai bên. Phía trên tháp được  lợp ngói mũi hài với đầu cong lượn tinh tế  gợi lên sự kết hợp độc đáo của hai lối kiến trúc Đông Dương.  Đồ thờ bằng gỗ trong nhà thờ  được sơn son thép vàng tạo nên một không gian thờ truyền thống của người Việt.

Bên trong nhà thờ lớn

Nhà thờ trái tim Đức Mẹ (Nhà thờ đá)

Nhà thờ được xây dựng đầu tiên vào năm 1883, có chiều dài 15,30m, rộng 8,50m, cao 6m. Nhà thờ còn được gọi với một tên khác là nhà thờ đá do tất cả các cấu trúc bên trong nhà thờ như nền, cột, xà, tường, chấn song, tháp, bàn thờ đều bằng đá.

Ảnh: @trang_store169

Nhà thờ gồm một toà Đức mẹ ở giữa với hai tháp hai bên, mỗi tòa tháp có 5 tầng được thiết kế giống với tháp Bút ở hồ Hoàn Kiếm, Hà Nội. Kết cấu bên trong nhà thờ đề được  làm bằng đá cẩm thạch với những đường nét tinh tế, công phu. Hai bên được trang trí bởi những chấn song đá và những bức chạm thông phong. Trên bàn thờ chính là nhà tạm bằng gỗ chạm, sơn son, thếp vàng và tượng Đức mẹ bằng đá. Những bức chạm thông phong hình chim Phượng hàm thư được khéo léo trang trí bên ngoài. Nhìn chung nhà thờ trái tim Đức Mẹ như một điểm nhấn trong quần thể Thánh đường Phát Diệm.

Ảnh: @lullaby

Nhà thờ đá Phát Diệm là công trình độc đáo có sự giao hòa giữa Phật giáo với Thiên Chúa giáo và nét kiến trúc kết hợp văn hóa Đông – Tây. Với phong cách và kiến trúc mang đậm dấu ấn của ngôi chùa truyền thống của người Á Đông, nhà thờ đá không chỉ là nơi mang đức tin đến cho tín đồ Công giáo mà còn tạo nên sự bình an, che chở cho người Việt. 

Cẩm Loan (Tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet