Kỳ quan cổ đại Tikal là một thành phố cổ của người Maya ẩn sâu trong những khu rừng rậm phía bắc Guatemala vùng Trung Mỹ.
Tikal được cho là quần thể di tích của người Maya nổi tiếng nhất ở Trung Mỹ! Với tuổi đời hơn 2000 năm, khám phá Tikal giống như bước vào một cuốn sách lịch sử sống động, tự hào với những di tích của người Maya cổ đại đã tồn tại qua nhiều thế kỷ!
Nằm ở trung tâm của khu rừng Peten ở Guatemala, Tikal là một địa điểm khảo cổ quan trọng đại diện cho nền văn minh Maya cổ đại. Với diện tích hơn 576 km2 trong Công viên quốc gia Tikal, địa điểm này là nơi có hơn 3.000 công trình kiến trúc, bao gồm các kim tự tháp cao chót vót và các ngôi đền được thiết kế tinh xảo.
Được UNESCO công nhận là Di sản thế giới vào năm 1979, Tikal mang đến một cảnh quan rộng lớn để khám phá, cung cấp những hiểu biết sâu sắc về các thành tựu kiến trúc và văn hóa của người Maya. Địa điểm quan trọng này là minh chứng cho sự giàu có về mặt lịch sử của khu vực, khiến nơi đây trở thành điểm đến hấp dẫn cho những ai quan tâm đến nền văn minh Maya cổ đại và di sản lâu dài của nó.
Lịch sử của kỳ quan cổ đại Tikal có từ thời kỳ Tiền cổ điển (2000 TCN – 250 SCN), khiến nơi đây trở thành một trong những thành phố Maya cổ nhất và có ảnh hưởng nhất. Phát triển mạnh mẽ như một trung tâm chính trị, kinh tế và văn hóa, Tikal đạt đến đỉnh cao trong thời kỳ Cổ điển (250 SCN – 900 SCN). Trong thời gian này, nơi đây đã chứng kiến sự kế thừa của hơn 30 nhà lãnh đạo khác nhau trong khoảng thời gian hơn 800 năm.
Thành bang này tham gia vào các hoạt động thương mại, nghệ thuật và khoa học, để lại di sản kiến trúc đồ sộ mà bạn có thể thấy ngày nay. Những người cai trị Tikal đã xây dựng các công trình ấn tượng, bao gồm Đền I và Đền II mang tính biểu tượng, thể hiện quyền lực và lòng sùng kính của họ đối với các vị thần. Nghiên cứu kiến trúc và bất kỳ dòng chữ khắc nào đã tiết lộ rằng Tikal được gọi là Yax Mutal hoặc Yax Mutul vào thời điểm này. Sự suy tàn của thành phố bắt đầu vào thế kỷ thứ 10, và khi người Tây Ban Nha đến vào thế kỷ 16, Tikal đã bị bỏ hoang và được rừng rậm tái chiếm và các tòa nhà bị chôn vùi dưới một lớp thảm thực vật dày. Các nỗ lực thăm dò và phục hồi khảo cổ bắt đầu vào cuối thế kỷ 19 và đến giữa thế kỷ 20, Tikal được công nhận như ngày nay, là một trong những thành phố Maya nổi bật và được bảo tồn tốt nhất.
Ngày nay, địa điểm này là minh chứng cho sự phát triển của nền văn minh Maya, mời gọi du khách khám phá những con phố và quảng trường cổ kính trong khi chiêm ngưỡng di sản trường tồn của kỳ quan cổ đại Tikal.
Công viên quốc gia Tikal là một trong những nơi tốt nhất để tham quan ở Guatemala. Mặc dù hành trình đến đây có thể dài, gập ghềnh, đổ mồ hôi và đôi khi mệt mỏi, nhưng chuyến đi là hoàn toàn tuyệt vời. Tikal không chỉ quyến rũ bạn bởi những công trình kiến trúc đáng kinh ngạc mà còn bởi vẻ đẹp thiên nhiên bao trùm viên ngọc khảo cổ này, khiến nơi đây trở thành điểm đến kết hợp hoàn hảo giữa lịch sử, văn hóa và vẻ đẹp tráng lệ của rừng mưa nhiệt đới Trung Mỹ.
>> Xem thêm: Các tour du lịch Châu Mỹ giá hấp dẫn |
Trong khu rừng rậm rạp này của Guatemala, những cây dương xỉ lớn chồng lên nhau, những cây tuyết tùng và cây gỗ gụ vững chắc tạo nên những bức tường kiên cố, và những dây leo dài uốn lượn xung quanh tất cả.
Nhưng trong số đó có những ngôi đền và kim tự tháp khổng lồ của Tikal, một thành phố cổ được tìm thấy cách đây hơn 2500 năm. Các tòa nhà công cộng vững chắc của đô thị vĩ đại một thời này đã chống lại được thiên nhiên đang xâm lấn. Và điều đáng chú ý nhất là nhiều tượng đài lớn đến mức chúng vươn lên trên tán rừng như những tòa nhà chọc trời bằng đá cổ đại vươn lên trời cao. Đây từng là thủ đô của một trong những vương quốc hùng mạnh nhất của người Maya cổ đại.
Mặc dù tàn tích của nền văn minh cổ đại này có thể là thứ thu hút hầu hết mọi người đến đây, nhưng chúng không phải là thứ đầu tiên bạn nhìn thấy. Phần nhân tạo của địa điểm này chỉ là một phần nhỏ của khu vực được bảo vệ. Bao quanh các ngôi đền và tượng đài cổ là công viên quốc gia Tikal, một khu bảo tồn thiên nhiên rộng lớn với sự đa dạng sinh học đáng kinh ngạc.
Tổng cộng, vườn quốc gia Tikal bao gồm gần 60.000 ha đất ngập nước, thảo nguyên, rừng lá rộng nhiệt đới và rừng cọ. Bạn sẽ cảm nhận được điều này khi đến và lái xe vào con đường dài dẫn vào, với những cây cao xung quanh. Có hơn 200 loài cây trong công viên quốc gia Tikal và 2000 loại thực vật khác.
Ngay cả khi đã đến trung tâm du khách chính, bạn vẫn phải đi bộ 15 phút qua khu rừng cho đến khi đến được khu di tích đầu tiên. Bạn cũng có cơ hội nhìn thấy những loài động vật giống gấu mèo này di chuyển theo nhóm lớn và tìm kiếm thức ăn từ mặt đất, đào bới côn trùng hoặc các loài bò sát nhỏ và tìm trái cây rụng từ trên cây.
Grand Plaza (hay Plaza Central) tại kỳ quan cổ đại Tikal đóng vai trò trung tâm trong câu chuyện về thành phố Maya cổ đại và là một trong những điểm thu hút chính của Tikal. Hãy tưởng tượng một không gian mở rộng lớn được bao quanh bởi các kim tự tháp và đền thờ hùng vĩ. Đây là trái tim đang đập của Tikal, nơi các sự kiện và nghi lễ quan trọng diễn ra trong thời kỳ đỉnh cao của nó trong thời kỳ Cổ điển.
Khi đến được tàn tích Tikal, ngôi đền I ấn tượng là thứ đầu tiên bạn sẽ nhìn thấy, còn được gọi là đền Jaguar hoặc đền Ah Cacao, đây là hình ảnh mang tính biểu tượng nhất của Tikal. Đền I có thể là đền thờ của người cai trị lúc bấy giờ là Jasaw Chan K'awil và cao 47 mét.
Đền I được xây bằng đá vôi và có chín tầng, có lẽ tượng trưng cho chín tầng của thế giới ngầm vì bên trong công trình này có lăng mộ của một vị vua đã mất vào thế kỷ thứ 8. Phía bên kia quảng trường trung tâm là một ngôi đền cao khác có thiết kế tương tự. Đây là Đền II, nơi có lăng mộ của vợ người cai trị, nó được gọi là Đền Mặt nạ.
Cả hai ngôi đền này đều được xây dựng vào cuối thời kỳ đỉnh cao của Tikal. Nhưng người Maya bắt đầu xây dựng những công trình đầu tiên của họ tại Tikal vào thế kỷ thứ 4 trước Công nguyên.
Trong 1500 năm tiếp theo, thành phố này phát triển cả về quy mô và sức mạnh. Vào thời kỳ đỉnh cao, ước tính có khoảng 100.000 người sống ở đây. Nhưng Tikal không nên được đánh giá dựa trên dân số, mà dựa trên ảnh hưởng của nó đối với phần còn lại của thế giới Maya.
>> Xem thêm: Tổng hợp các kinh nghiệm du lịch Trung Mỹ |
Tikal là một phần quan trọng của tuyến đường thương mại đi qua khu vực này của Châu Mỹ. Và là một trong những thành phố giàu có và hùng mạnh nhất trên tuyến đường đó, nó có thể truyền bá quyền bá chủ về văn hóa và chính trị của riêng mình. Nghệ thuật và kiến trúc mà bạn có thể thấy ở các di tích lớn khác của người Maya có lẽ đã bị ảnh hưởng rất lớn bởi những người cai trị Tikal.
Khi leo lên đỉnh Đền II và nhìn ra quảng trường trung tâm, bạn sẽ thấy một bên là Bắc Acropolis và bên kia là Trung Acropolis.
Nhưng cũng có những ngôi đền, cung điện và các tòa nhà hoàng gia khác. Một trong những điểm nổi bật là chiếc mặt nạ cao ba mét được chạm khắc trên tường.
Rời quảng trường trung tâm, bạn sẽ đi qua khu rừng rậm hướng tới một quần thể di tích khác. Những con đường ở đây trước đây từng là những đại lộ lớn nối liền nhiều ngôi đền và kim tự tháp. Bây giờ chúng chủ yếu phủ đầy cây cối, như một lời nhắc nhở về việc đã lâu lắm rồi con người mới đi bộ qua vùng đất này vì mục đích khác ngoài du lịch. Cuối con đường, bạn sẽ đến chân một ngôi đền lớn, ngôi đền dần hiện ra sau những hàng cây. Đây là Đền IV nổi tiếng của Tikal. Đền IV có ý nghĩa quan trọng vì nó từng được sử dụng làm bối cảnh quay bộ phim Star Wars năm 1977 Episode IV (A New Hope).
Đền IV là tòa nhà cao nhất ở Tikal, cao 65 mét. Trên thực tế, nó được coi là một trong những công trình kiến trúc cao nhất ở châu Mỹ trước khi người châu Âu đến. Ngôi đền khổng lồ này được xây dựng cách đây khoảng 1300 năm bởi một trong những nền văn minh vĩ đại nhất của thế giới cổ đại.
Đền V gần đó với chiều cao 57m, đây là ngôi đền cao thứ hai ở Tikal và có những bậc thang dốc phủ đầy rêu. Với độ cao khoảng 57 mét, nó cung cấp một góc nhìn độc đáo về đường chân trời của Tikal. Được xây dựng trong thời kỳ Cổ điển muộn, nó là minh chứng cho sức mạnh kiến trúc của người Maya. Leo lên các bậc thang của nó có thể không đưa bạn đến điểm cao nhất ở Tikal, nhưng nó mang lại trải nghiệm yên tĩnh hơn, riêng tư hơn, với tầm nhìn nắm bắt được bản chất của kỳ quan khảo cổ này.
Kỳ quan cổ đại Tikal của Guatemala là nơi để bạn lên đi xuống các ngôi đền. Mỗi ngôi đền đều khác nhau và mỗi ngôi đền đều đáng giá để khám phá riêng. Nhưng tầm nhìn từ trên đỉnh cũng quan trọng không kém. Nhìn ra tán rừng rậm, ngắm nhìn những tòa nhà chọc trời cổ kính nhô lên từ thảm thực vật xanh tươi, bạn sẽ không bao giờ cảm thấy mệt mỏi và mỗi ngôi đền đều mang đến một góc nhìn khác nhau.
Điểm cuối cùng cuối cùng trong hành trình tham quan là phần phía nam của địa điểm này, được gọi là khu phức hợp Lost World hay Mundo Perdido. Dịch sang tiếng Anh, đó là Kim tự tháp của Thế giới đã mất. Khu phức hợp này còn được gọi là Quảng trường Kim tự tháp lớn và bao gồm một số công trình và kim tự tháp đôi. Kim tự tháp Thế giới đã mất là kim tự tháp lâu đời nhất ở Tikal và có tầm nhìn toàn cảnh từ trên đỉnh.
Khu phức hợp Lost World là một khu phức hợp trong Tikal nổi tiếng với sự liên kết có chủ đích với các sự kiện thiên thể. Nó phản ánh mối liên hệ sâu sắc của người Maya với thiên văn học và cung cấp những hiểu biết sâu sắc về các nghi lễ và thực hành tâm linh của người Maya cổ đại. Các quảng trường được quy hoạch tỉ mỉ và các công trình nhỏ hơn, có các bia đá và bàn thờ phức tạp, góp phần tạo nên ý nghĩa lịch sử và văn hóa chung của địa điểm hấp dẫn này. Điểm nổi bật của Mundo Perdido là kim tự tháp Lost World, công trình cao 65m này được cho là trung tâm của các hoạt động nghi lễ và tôn giáo cũng như truyền thống văn hóa của cư dân Tikal cổ đại.
Nếu bạn có thời gian nhiều hơn, bạn có thể ghé thăm Khu phức hợp N là một nhóm các công trình bao gồm đền 33, nổi tiếng với cầu thang tượng hình.
Thời điểm tốt nhất để ghé thăm Tikal là vào mùa khô, thường kéo dài từ tháng 11 đến tháng 4. Trong những tháng này, thời tiết thuận lợi hơn với lượng mưa ít hơn, giúp bạn dễ dàng khám phá địa điểm khảo cổ và tận hưởng vẻ đẹp thiên nhiên xung quanh. Ngoài ra, mùa khô tương ứng với những tháng mát mẻ hơn, mang đến trải nghiệm thoải mái hơn cho du khách.
Tuy nhiên kỳ quan cổ đại Tikal có thể được ghé thăm quanh năm. Mỗi mùa đều có nét quyến rũ riêng.
Bạn có thể đến thăm Tikal bất kỳ lúc nào giữa lúc mặt trời mọc và lặn. Công viên quốc gia mở cửa từ 06:00 đến 18:00, mặc dù các bảo tàng chỉ mở cửa lúc 08:00. Để có trải nghiệm khó quên tại Tikal, hãy cân nhắc đến thăm vào sáng sớm hoặc chiều muộn để chứng kiến giờ vàng.
Buổi sáng sớm mang đến bầu không khí thanh bình khi khu rừng thức giấc, và bạn có thể ngắm bình minh trên những tàn tích cổ xưa, tạo nên bầu không khí kỳ diệu.
Những chuyến thăm vào cuối buổi chiều mang đến cơ hội chứng kiến cảnh hoàng hôn, tỏa ra ánh sáng ấm áp trên các ngôi đền và kim tự tháp của Tikal. Những thời điểm này cũng có xu hướng mát mẻ hơn, cho phép bạn khám phá địa điểm này thoải mái hơn. Cho dù bạn chọn sự yên tĩnh của buổi sáng hay sự quyến rũ của buổi tối, cả hai đều mang đến góc nhìn độc đáo về kỳ quan Maya cổ đại này.
FDL (tổng hợp - luhanhvietnam.com.vn)
Ảnh Internet