Thành phố cổ Chan Chan Peru: thành phố bùn lớn nhất thế giới

Vài nét về thành phố cổ Chan Chan - Peru

Chan Chan là thành phố lớn nhất thời kỳ tiền Colombo tại Nam Mỹ. Hiện nay nó là một địa điểm khảo cổ nằm về phía tây Trujillo khoảng 5km, thuộc vùng La Libertad của Peru.

Thành phố cổ Chan Chan Peru. Ảnh: @abigail_s_y

Nó được biết đến là thành phố bùn lớn nhất thế giới và điều này thuộc về nền văn hóa Nam Mỹ - Chimu. Nền văn minh này phát triển rực rỡ từ năm 1200 trước Công nguyên – 1465 trước Công nguyên và đã hơn 700 năm tuổi! Thành phố cổ Chan Chan có hơn 10.000 tòa nhà được trang trí đẹp mắt với những bức tường đẹp, có khoảng 30.000 đến 60.000 cư dân. Ngoài ra, còn có rất nhiều khu vườn và mảng xanh nhờ hệ thống tưới tiêu tiên tiến. Vì vậy, các chuyên gia hiện nay coi kỹ thuật xây dựng và kiến ​​thức về kênh tưới tiêu của nó là rất tiên tiến trong thế kỷ XV. Vì lý do này, Chan Chan đã được UNESCO công nhận là Di sản Thế giới vào năm 1986. Và ngày nay, một phần vẻ đẹp đó vẫn được bảo tồn và có thể được đánh giá cao .

Đây được mệnh danh là thành phố bùn lớn nhất thế giới. Ảnh: @beachaddicted

Với một diện tích rộng lớn, thành phố cổ Chan Chan là một trong những thành phố cổ lớn nhất thế giới, thu hút du khách bởi vẻ đẹp cổ kính và sức sống lịch sử. Điều đặc biệt là, thành phố này không chỉ là một di tích lịch sử mà còn là một nguồn cảm hứng cho các nhà khảo cổ học và những ai quan tâm đến văn hóa cổ xưa.

Ảnh: @abigail_s_y

Dạo bước giữa các khu di tích của Chan Chan, du khách sẽ được khám phá những đền đài, các phòng chứa và hệ thống con đường phức tạp, toát lên vẻ uy nghi và sức mạnh của người Chimú xưa.

Đến đây bạn sẽ được chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo ở thế kỷ 15. Ảnh: @gianninagarciag

Đến thành phố cổ Chan Chan bằng gì?

Máy bay: Cách nhanh nhất và tiện lợi nhất để đến thành phố cổ Chan Chan là bằng cách bay đến sân bay gần nhất, sân bay Trujillo (Aeropuerto Internacional Capitán FAP Carlos Martínez de Pinillos), cách thành phố Trujillo khoảng 15 km. Sân bay này có nhiều chuyến bay từ Lima, thủ đô của Peru và các thành phố lớn khác trong nước.

Xe buýt: Nếu đang ở gần Trujillo hoặc các thành phố lân cận, bạn có thể đi xe buýt đến Chan Chan. Có nhiều dịch vụ xe buýt từ Trujillo đến các điểm du lịch quan trọng trong khu vực, bao gồm Chan Chan. Bạn có thể đến trung tâm thành phố Trujillo từ các điểm khác bằng xe buýt và sau đó chuyển sang một phương tiện giao thông công cộng hoặc taxi để đến Chan Chan.

Taxi hoặc xe thuê: Một lựa chọn khác là thuê taxi hoặc xe du lịch từ Trujillo hoặc các điểm khác gần Chan Chan. Điều này cung cấp sự linh hoạt và thoải mái hơn trong việc di chuyển và khám phá khu vực.

Khi đến Chan Chan, bạn có thể mua vé vào cổng và khám phá các di tích lịch sử bằng cách đi bộ hoặc thuê hướng dẫn viên để có trải nghiệm chi tiết và sâu sắc hơn về nền văn minh Chimú.

Ảnh: @claudiarubio18

Nên ghé thăm thành phố cổ Chan Chan vào lúc nào?

Thời điểm tốt nhất để ghé thăm thành phố cổ Chan Chan là vào mùa khô, từ tháng 5 đến tháng 10, khi thời tiết ấm áp và khô ráo. Trong thời gian này, bạn sẽ tránh được mưa và ẩm ướt, giúp trải nghiệm du lịch của bạn trở nên thoải mái và dễ dàng hơn.

Ngoài ra, thời điểm ghé thăm cũng nên tránh các ngày lễ và kỳ nghỉ lớn, khi có thể có nhiều du khách đổ về, làm cho các điểm tham quan có thể trở nên đông đúc và không thoải mái. Không đi vào các ngày cuối tuần cũng có thể là một lựa chọn tốt để tránh đám đông.

Tuy nhiên, nếu muốn tránh được sự đông đúc của du khách và có trải nghiệm riêng tư hơn, bạn có thể xem xét việc ghé thăm vào các thời điểm trung bình hoặc mùa xuân sớm (tháng 3 - tháng 4), khi thời tiết cũng khá dễ chịu và cảnh quan xung quanh cũng đẹp đẽ.

Mùa khô là thời điểm tốt nhất để ghé thăm thành phố cổ này. Ảnh: @malenagutierrez06

Lịch sử của thành phố cổ Chan Chan

Là thủ đô của nền văn minh Chimu cổ đại, thành phố cổ Chan Chan được phát triển vào khoảng năm 1300 sau Công Nguyên và đạt đến đỉnh cao vào thế kỷ 15, sau đó Chimu bị người Inca vượt qua và thành phố bị bỏ hoang. Chimu là những nhà xây dựng và kỹ sư cực kỳ tinh vi. Có 10 thành trì ở Chan Chan, đánh dấu 10 người cai trị Chimu. Địa điểm này nằm trên sa mạc và các cống/kênh dẫn nước phải được xây dựng để cung cấp nước cho thành phố.

Ngày nay vẫn là một địa điểm rộng lớn, người ta cho rằng Chan Chan là nơi sinh sống của tới 100.000 người và trải rộng trên 20 km2 vào thời kỳ đỉnh cao. Qua nhiều năm, tình trạng xói mòn khiến các khu vực bên ngoài thành phố không còn nữa nhưng vẫn còn rất nhiều điều để ghé thăm.

Địa điểm này cũng bị người Tây Ban Nha cướp phá từ thế kỷ 16 trở đi. Chan Chan là một thành phố giàu có và có một lượng lớn vàng, bạc và đồ gốm được cất giữ ở đó. Những gì còn lại của chuyến vận chuyển này được đặt trong các viện bảo tàng gần đó, phần còn lại đã bị mang đi vì lợi ích thuộc địa. Cướp bóc còn phá hủy thêm một số địa điểm: những gì còn lại chỉ là bóng dáng hùng vĩ của thành phố cũ nhưng vẫn là một cảnh tượng đáng kinh ngạc.

Chan Chan là một mê cung gồm nhà ở, cung điện, công sự, đường phố, nhà kho và đền thờ, tất cả được tổ chức thành một cấu trúc thành phố được quy hoạch bài bản trải rộng khoảng 20 km2.

Các tòa nhà ở Chan Chan được trang trí lộng lẫy, trang trí bằng những đường diềm tinh xảo, một số trong số đó vẫn còn được nhìn thấy cho đến ngày nay và mô tả động vật, sinh vật thần thoại và các hình dạng trừu tượng. Đáng buồn thay, những gì không thể nhìn thấy bây giờ là bất kỳ vàng hoặc bạc nào có thể được trang trí ở nhiều địa điểm này, vì tất cả đều đã bị đánh cắp.

Thành phố cổ Chan Chan sau này là địa điểm của một giai đoạn khủng khiếp hơn nhiều trong lịch sử Peru: có tới 5000 phiến quân đã được chôn cất tại địa điểm này trong cuộc nổi dậy ở Trujlllo năm 1932.

Chan Chan trong quá khứ là thủ đô của nền văn minh Chimú. Ảnh: @andeangreattreks

Kiến ​​trúc độc đáo của thành phố cổ Chan Chan

Khung cảnh khô cằn và những tòa nhà được xây dựng bằng gạch nung có thể khiến một số người nhớ đến những thành phố cổ của Lưỡng Hà. Tương tự như cách các thành phố của Mesopotamia nằm trên các thung lũng sông màu mỡ, thành phố cổ Chan Chan lấy bối cảnh ở thung lũng sông Moche hay Santa Catalina màu mỡ một thời. Cũng tương tự như các thành phố ở Lưỡng Hà, Chan Chan từng có hệ thống kênh tưới tiêu rộng khắp.

Thành phố này rất lớn và lớn nhất ở châu Mỹ thời tiền Colombia (ngược lại Machu Picchu không thực sự là một thành phố thực sự). Chan Chan được chia thành chín 'thành' hoặc 'cung điện' hình thành các đơn vị tự trị trong thành phố. Những đơn vị này có tường đất cao và dày, bên trong là nhà kho, đền thờ, nhà ở, v.v.

Hệ thống kiến trúc độc đáo là điểm nhấn chính ở Chao Chao. Ảnh: @arreluceam

Các bức tường của các tòa nhà thường được trang trí bằng các đường diềm mô tả một số chủ đề. Xem cách bố trí của thành phố và cách thành phố được quy hoạch theo thứ bậc.

Ngày nay du khách có thể nhìn thấy tàn tích của thành phố đất đai đáng tự hào này. Khu vực hoành tráng của thành phố chiếm khoảng sáu km2 trong khi toàn bộ thành phố từng trải rộng hai mươi km2.

Chan Chan chỉ là một trong nhiều thành phố thời tiền sử bị bỏ hoang và bị bỏ qua ở Peru. Ví dụ, một thành phố tuyệt vời khác để tham quan là Chavín de Huántar trên dãy núi Andean trong khi 'thành phố đã mất' thực sự của người Inca là thủ đô Vilcabamba của người Inca mới vẫn còn bị lạc trong rừng.

Ảnh: @lesly_hidalgo

Khu phức hợp Nik An hoặc Cung điện Tschudi

Đây là nơi duy nhất mở cửa cho khách du lịch tham quan. Từ năm 1964 đến năm 1970, nhà khảo cổ học do Francisco Iriarte người Peru đứng đầu đã làm việc trong việc dọn dẹp, củng cố và phục hồi.

Sau đó vào năm 1972, các thành viên của Dự án Thung lũng Chan Chan – Moche, cuộc điều tra quy mô nhất trong khu vực dẫn đầu bởi Michael E. Moseley và Carol J. Mackey thuộc Đại học Harvard đã thực hiện công việc khai quật.

Tên của thành được đặt theo tên của Johan Von Tschudi, nhà khoa học người Thụy Sĩ, (Glaris, Thụy Sĩ 1818 – St. Galler 1889), bác sĩ và nhà ngoại giao sống ở Peru từ 1838 đến 1842. Trong những năm này, ông đã nghiên cứu về Quechua, thực hiện các cuộc điều tra về phong tục bản địa, nó thu thập các bản sao của hệ thực vật và động vật và các khía cạnh khác được khoa học quan tâm.

Ấn phẩm được biết đến nhiều nhất là cuốn sách “Thời cổ đại Peru” được viết cùng với Mariano Eduardo de Rivero người Peru (Arequipa 1798 – Paris 1857), xuất bản tại Vienna, bằng tiếng Đức (1851). Một số sơ đồ của tòa thành mang tên ông là đã trình bày chúng trong ấn phẩm này.

Cung điện Tschudi. Ảnh: @global-geography.org

Với sự kết hợp giữa di sản lịch sử và văn hóa cùng với vẻ đẹp độc đáo, thành phố cổ Chan Chan không chỉ là một điểm đến hấp dẫn cho các nhà khảo cổ và nhà nghiên cứu lịch sử mà còn là một nơi thu hút du khách muốn khám phá và trải nghiệm sự phong phú và đa dạng của văn hóa nhân loại.

Hà My (tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet