Tháp Hòa Lai - di tích kiến trúc Chăm Pa độc đáo tại Ninh Thuận

Đôi nét về tháp Hòa Lai Ninh Thuận 

Ninh Thuận không chỉ nổi tiếng với những địa danh và thắng cảnh độc đáo như biển Hòn Đỏ, vịnh Vĩnh Hy hay bãi rêu xanh làng Từ Thiện mà còn với vô số công trình kiến trúc nghệ thuật mang đậm bản sắc văn hoá Chăm Pa. Trong số đó, không thể không nhắc đến Tháp Hòa Lai - một trong những cụm đền tháp cổ xưa nhất hiện còn tồn tại. Với sự bền vững qua thời gian và những điều bí ẩn chưa được giải đáp, đây là điểm đến không thể bỏ qua khi khám phá Ninh Thuận!

Tháp Hòa Lai Ninh Thuận  (Ảnh: lyndtt)

Tháp Hòa Lai (Ba Tháp) nằm trên Quốc lộ 1A, thuộc thôn Ba Tháp, X. Bắc Phong, H. Thuận Bắc, cách thành phố Phan Rang tầm 15km về phía Bắc. Đây là một công trình kiến trúc độc đáo của vương quốc Chăm Pa ở vùng Panduranga cổ và cũng là di tích lâu đời nhất vẫn còn khá nguyên vẹn ở miền Trung.

So với Tháp Po Klong Garai, tháp Hòa Lai được xây dựng theo phong cách kiến trúc Hòa Lai đặc trưng của văn hoá Chăm Pa thế kỷ IX. Đặc điểm nổi bật của kiến trúc này là cánh cửa hình vòm với nhiều mũi tròn, các trụ bổ tường hình bát giác và phong cách trang trí lá uốn cong. Tháp Hòa Lai có giá trị lịch sử quan trọng và đã được Bộ Văn hóa - Thông tin công nhận là Di tích Lịch sử Quốc gia từ năm 1997.

Công trình được xây vào thế kỷ IX (Ảnh: pharatravel)

Ý nghĩa và nguồn gốc của tên gọi tháp Hòa Lai 

Thời gian trôi qua, tên gọi tháp Hòa Lai vẫn gây nhiều tranh cãi. Tỉnh Ninh Thuận  trên Quốc lộ 1A vẫn đang có hai ngọn tháp Chăm. Trước đây, khu vực này từng có ba ngôi tháp nhưng một trong số đó đã bị sụp đổ, tạo nên cái tên Ba Tháp. Người dân địa phương còn gọi địa điểm này là đền Tháp Hòa Lai. Theo giải thích của Chế Vỹ Tân, Hòa Lai có thể là phiên âm của từ Bal Lai (tên một thủ đô đã biến mất trong lịch sử), dựa trên ngôn ngữ của người Kinh vùng Ninh Thuận.

Ngày nay, tháp Hòa Lai cùng với các điểm đến nổi tiếng khác trên Quốc lộ 1A như Làng dệt Mỹ Nghiệp, Làng gốm Bàu Trúc và Tháp Po Klong Garai, thu hút những người yêu thích khám phá lịch sử, văn hóa và tín ngưỡng. Đặc biệt, đây là không gian lý tưởng để khám phá nguồn gốc hấp dẫn của bản sắc văn hóa dân tộc, vấn đề được quan tâm hàng đầu.

Tháp nằm ngay cạnh quốc lộ 1A (Ảnh: ninhthuanreview)

Hướng dẫn cách đi đến tháp Hòa Lai 

Để đến tháp Hòa Lai từ trung tâm thành phố Phan Rang, bạn sẽ đi về hướng ngã năm Phủ Hà. Tiếp tục di chuyển thẳng trên Quốc lộ 1A trong khoảng 15km, hướng về thành phố Nha Trang. Khi vượt qua cánh đồng quạt gió Ba Tháp, chỉ cần đi thêm 2km nữa, bạn sẽ thấy di tích Tháp Hòa Lai bên phía tay phải. Nếu bạn chưa biết đường, có thể sử dụng ứng dụng Google Maps hoặc hỏi đường người dân địa phương để được chỉ đường.

Bởi vì tháp Hòa Lai là một khu di tích quan trọng và cần được bảo vệ, xung quanh không có nhiều khách sạn hoặc nhà nghỉ. Nếu bạn đến từ tỉnh khác và cần tìm nơi lưu trú thì có thể sử dụng dịch vụ taxi để đi dọc theo Quốc lộ 1A đến các khách sạn, nhà nghỉ nằm khoảng cách 10km từ Tháp Hòa Lai. Có một số lựa chọn như khách sạn Thu Thảo, Eco-Chi Homestay, Nân Homestay... để bạn lựa chọn.

(Ảnh: redsvn)

Thời điểm thích hợp ghé thăm tháp Hòa Lai 

Tháp Hòa Lai ở tỉnh Ninh Thuận là một điểm đến du lịch nổi tiếng với kiến trúc độc đáo và phong cảnh tuyệt đẹp. Thời điểm du lịch lý tưởng để ghé thăm Tháp Hòa Lai phụ thuộc vào sở thích cá nhân và các yếu tố khác nhau như thời tiết, sự kiện địa phương và tình trạng du lịch. Tuy nhiên, thời điểm từ tháng 12 đến tháng 4 hàng năm được coi là mùa du lịch tốt nhất ở Ninh Thuận và có thể là thời điểm lý tưởng để ghé thăm Tháp Hòa Lai.

Trong khoảng thời gian này, Ninh Thuận thường có khí hậu khá ấm áp và nắng nhiều, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tham quan và khám phá. Ngoài ra, tháng 12 và tháng 1 là thời điểm diễn ra lễ hội Hòa Lai Ninh Thuận, một sự kiện văn hóa đặc sắc với các hoạt động truyền thống, âm nhạc và múa dân gian. Đây cũng là dịp thích hợp để bạn khám phá văn hóa và truyền thống độc đáo của địa phương.

Với khí hậu đặc trưng của vùng miền Trung, Ninh Thuận thường có nhiều ngày nắng nóng. Do đó, nếu bạn lựa chọn đến thăm Tháp Hòa Lai vào mùa hè thì hãy tránh thời gian buổi trưa để tránh nắng gay gắt. Thay vào đó, thời điểm tốt nhất để tham quan Tháp Hòa Lai là từ khoảng 8:00 - 10:00 hoặc 15:00 - 16:40, khi thời tiết trong lành và dễ chịu.

Du khách có thể ghé thăm địa danh này quanh năm (Ảnh: pharatravel)

Tháp Hòa Ninh Thuận có gì đặc sắc?
 

Kiến trúc Chăm Pa ấn tượng 

Đến với Tháp Hoà Lai, bạn sẽ được tận mắt ngắm nhìn nghệ thuật xây dựng và điêu khắc cực kỳ tinh tế của dân tộc Chăm Pa. Ngôi tháp vốn là một tổng thể kiến trúc bao gồm Tháp Bắc, Tháp Giữa và Tháp Nam. Hiện nay, ngọn tháp trung tâm chỉ còn lại phần nền do bị phá vỡ nghiêm trọng vào thế kỉ XIX. Nơi đây được biết đến là khu di tích cổ có khá nhiều công trình phụ bao quanh tháp nhưng theo thời gian chỉ còn một ít vết tích lưu lại như tường thành, lò gạch… 

Tháp Hòa Lai được xây dựng theo phong cách Chăm Pa đặc trưng (Ảnh: pharatravel)

Nét đặc sắc của cụm Tháp Hòa Lai chính là phong cách trang trí hết sức tinh xảo với những đường nét hoa văn bên ngoài mặt tháp chỉ giới hạn ở vòm cửa, các trụ ốp và bộ diềm mái. Mỗi công trình tháp mang trong mình một nét đẹp riêng nhưng lại được xây dựng vô cùng hòa hợp với nhau. Trong đó, Tháp Bắc được xây bằng gạch, trên tường chạm trổ hoa văn hình mặt chim, thú, lá, hoa… rất ấn tượng. Ở hướng Đông của tháp Bắc chỉ có duy nhất một cửa vào, ba hướng còn lại đều là cửa giả. Bên trong tháp có sẵn các ô hình tam giác để gắn đèn lên mỗi khi cúng tế. 

Các đường nét trang trí trên tháp rất tinh xảo (Ảnh: redsvn)

Tháp Nam là ngọn cao nhất, cũng được xây bằng gạch và chạm khắc hoa văn trên tường nhưng chưa hoàn thiện. Tòa tháp này thu hút sự chú ý với hình dáng khối lập phương đồ sộ, vươn lên từ một bệ vuông và đặt nền tảng cho một hệ thống tầng nhỏ hơn. Với hơn 1000 năm tồn tại và trải qua nhiều biến động lịch sử, Tháp Hòa Lai vẫn giữ nguyên vẻ đẹp tuyệt vời và giá trị nghệ thuật đặc sắc trong kiến trúc và điêu khắc của người Chăm xưa.

Tháp Nam cao và to hơn tháp Bắc (Ảnh: saigonhonngoc)

Back-ground chụp hình siêu xinh 

Tháp Hòa Lai là một điểm đến lý tưởng cho du khách, đặc biệt là các bạn trẻ, để check-in và khám phá. Công trình tháp này mang vẻ đẹp tráng lệ, cổ kính và bí ẩn, thu hút sự chú ý của nhiều nhiếp ảnh gia. Tại Tháp Hòa Lai, bạn sẽ có cơ hội khám phá vô vàn góc sống ảo tuyệt đẹp, đảm bảo tạo nên những bức ảnh "số like" cao. Một mẹo nhỏ là hãy lựa chọn trang phục mang phong cách vintage hoặc cổ điển để tạo ra những bức ảnh lung linh và đáng yêu

(Ảnh: pharatravel)

Vượt qua hơn 1000 năm và trải qua những biến động lịch sử, vẻ đẹp của tháp Hòa Lai vẫn mãi tồn tại và giữ nguyên những giá trị nghệ thuật đặc sắc trong kiến trúc và điêu khắc của người Chăm xưa.

Thu Mơ (tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet