Bảo tàng Quang Trung Bình Định - nơi gìn giữ lịch sử vẻ vang của dân tộc

Đôi nét về bảo tàng Quang Trung Bình Định

Bảo tàng Quang Trung tọa lạc tại làng Kiên Mỹ, ấp Kiên Thành, xã Bình Thành, nay là Khối 1, thị trấn Phú Phong, huyện Tây Sơn, tỉnh Bình Định. Đối diện là sông Côn, bao quanh là tỉnh lộ 636, quốc lộ 19B, đường Nguyễn Nhạc, đường Ngọc Hân Công Chúa và đường Đống Đa, đồng thời cách trung tâm thành phố Quy Nhơn khoảng 45km về phía Tây Bắc.

Toàn cảnh khuôn viên bảo tàng (Ảnh @khoaa.vo)

Vào năm 1975, sau khi thống nhất đất nước, Đảng và Nhà nước đã phê chuẩn quyết định xây dựng khu di tích bảo tàng Quang Trung tại chính quê hương của anh em nhà Tây Sơn với mục đích tưởng nhớ đến công lao to lớn của người anh hùng áo vải Nguyễn Huệ cũng như lưu giữ những kỷ vật lịch sử quan trọng trong cuộc khởi nghĩa Tây Sơn để con cháu đời sau được chiêm ngưỡng.

Cổng tam quan vào trong bảo tàng (Ảnh @cayghe)

Công trình này bắt đầu được khởi công xây dựng từ ngày 11 tháng 12 năm 1977 và hoàn thành vào ngày 25 tháng 11 năm 1979. Để rồi ngày nay, nó trở thành một khu bảo tàng Danh nhân lớn nhất đất nước và thu hút hàng ngàn lượt du khách đến tham quan mỗi năm.

Kiến trúc của bảo tàng Quang Trung Bình Định

Bảo tàng Quang Trung được xây dựng với 3 gian nhà chính hướng ra sân chính, cùng với đường vào từ phía cổng tam quan tạo nên bố cục sân tượng tròn và cân đối, tất cả tụ lại vào một điểm là tượng đài Quang Trung – Nguyễn Huệ bằng đồng, đứng sừng sững, hiên ngang ở chính giữa.

Tượng đài Quang Trung uy nghi (Ảnh @by.miachee)

Bằng việc thiết kế những mái ngói đỏ tươi, cong vút lên trên về phần đuôi như kiến trúc của đình đài ngày xưa, tạo cho khu bảo tàng một “hơi thở” cổ kính, thân thuộc. Còn bên trong công trình rộng 2.325 m2 với 9 phòng trưng bày là hơn 11.000 tư liệu, hiện vật gốc và hàng trăm hiện vật phục chế của triều đại Tây Sơn huy hoàng – được coi là kho tư liệu, hiện vật phong phú nhất về một triều đại trong lịch sử dân tộc.

Kiến trúc bảo tàng (Ảnh @meonhung12)

Tham quan bảo tàng Quang Trung Tây Sơn, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng các hiện vật lịch sử quý giá như: chiếc trống da voi của đồng bào Tây Nguyên khi tham gia vào phong trào Tây Sơn, chuông đồng, tiền đồng, súng thần công, các sắc phong, ấn tín, bút tích Thái Đức, các bộ quan phục hay tấm bia mộ tổ của dòng họ Tây Sơn…mà còn được giới thiệu đầy đủ, sâu sắc về quá trình hình thành và phát triển nhà Tây Sơn – một cách học lịch sử cực kỳ thú vị và bổ ích đấy nhé.

Mô hình súng ống sử dụng trong trận chiến (Ảnh @v13tanh2808)

Bức tranh mô phỏng trận chiến Tây Sơn (Ảnh @camtu.04)

Bên cạnh đó, trong quần thể bảo tàng Quang Trung ở Bình Định còn được xây dựng một ngôi đền thờ 3 anh em nhà Nguyễn và các văn thần võ tướng thời Tây Sơn trong ngôi nhà thuở sinh thời của họ vào năm 1958.

Đền thờ được thiết kế trên mảnh đất 100 m2 theo kiểu chữ Đinh, móng bằng đá chẻ, vách xây gạch đặc và mái ngói đúc bằng xi măng với 3 gian: gian giữa thờ Nguyễn Huệ, gian phải thờ Nguyễn Nhạc và gian bên trái thờ Nguyễn Lữ. Hai đầu hồi thì thờ các quan như: Ngô Thì Nhậm, Bùi Thị Xuân hay Trần Quang Diệu,…tất cả đều được trang trí theo kiểu miền Trung với giá chiêng, trống để phục phụ tế lễ.

Ngôi đền thờ cổ kính, linh thiêng (Ảnh @dangkieunhi)

Ngoài ra, khu đền thờ Tây Sơn Tam Kiệt còn được trang trí bởi hoa văn rồng mây tinh xảo đính trên các cột trụ vững chãi, những mái nhà đỏ tươi và các cánh cửa gỗ cổ kính khiến du khách chẳng thể rời mắt. Để rồi, vào năm 2014, nơi đây đã được công nhận là di tích cấp Quốc gia đặc biệt.

Đi xung quanh khuôn viên bảo tàng Quang Trung Bình Định, bạn còn có thể bắt gặp rất nhiều công trình lịch sử ấn tượng như: cây me 300 năm tuổi, chu vi 3,5m – cây cổ thụ Bình Định đầu tiên được công nhận là Cây Di sản, biểu tượng cho sức sống, sự trường tồn của phong trào Tây Sơn trong lòng dân tộc Việt, nhà Rông – biểu tượng của Tây Nguyên và giếng nước cổ vài trăm tuổi.

Ngôi nhà rông Tây Nguyên mang đậm dấu vết thời gian (Ảnh @___toowin)

Cây me cổ xum xuê (Ảnh @anhhuyen__)

Trong đó, ấn tượng nhất với du khách có lẽ là giếng nước có từ thời Hồ Phi Phúc – thân sinh của 3 anh em nhà Tây Sơn, nằm bên phải đền thờ với đường kính 0,9m, được xây bằng đá ong – loại đất đặc trưng ở Tây Sơn từng dung để xây thành Hoàng Đế và có thể lọc nước rất tốt. Chính vì vậy, nước trong giếng luôn trong vắt, mát lành và phục vụ đời sống của bao đời dân trong làng.

Giếng cổ (Ảnh @salatravel)

Hơn nữa, những hòn non bộ nhiều hình thù độc đáo và một khu vườn xanh mát rợp bóng cây ở đây cũng sẽ là địa điểm lý tưởng để bạn có thể nghỉ ngơi và thư giãn đấy nhé.

Hòn non bộ độc đáo (Ảnh @nghiahuynh.ha)

Khu vườn xanh mát (Ảnh @luan.nguyen126)

Những lễ hội đặc sắc tại bảo tàng Quang Trung Bình Định

Hàng năm, vào ngày 5/1 âm lịch – ngày lễ Đống Đa, kỷ niệm chiến thắng cuộc khởi nghĩa Tây Sơn vĩ đại, ngày 29/7 âm lịch – ngày giỗ Quang Trung Hoàng Đế và ngày 15/11 âm lịch – ngày giỗ Tây Sơn, bảo tàng Quang Trung Bình Định lại ngập tràn trong không khí đông đúc, nhộn nhịp của hàng ngàn người dân kéo nhau về dự hội, thăm viếng đền thờ để tưởng nhớ, tri ân về cội nguồn.

Ngày lễ hội quan trọng không thể bỏ qua (Ảnh @nhiiitr)

Không chỉ vậy, vào thời điểm này, du khách khi ghé thăm còn có thể được chiêm ngưỡng màn múa võ thuật Tây Sơn – môn võ cổ truyền của Bình Định kết hợp với màn đánh trống đặc sắc. Mỗi bài múa sẽ có 3 phần: Hồi thứ nhất nhịp điệu khoan thai, chậm rãi thể hiện việc tập hợp lực lượng để xuất quân ra trận, hồi thứ 2 tái hiện việc công thành nên nhịp trống sẽ trở nên nhanh, mạnh và dồn dập hơn, đến hồi thứ 3 khi đã khải hoàn trở về thì nhịp trống sẽ mang âm điệu vui tươi phấn khởi. Đây cũng có thể coi là 2 di sản phi vật thể “cực phẩm” của Tây Sơn.

Màn múa võ truyền thống đặc sắc (Ảnh @alexvinhvu)

Và nếu bạn yêu quý triều đại huy hoàng cùng những con người vĩ đại này thì đừng quên ghé qua đàn tế trời đất Tây Sơn ở ngay gần đó để chiêm ngưỡng khung cảnh hùng vĩ, tráng lệ của nó nữa nhé.

Một số lưu ý khi đến thăm bảo tàng Quang Trung Bình Định

Giờ mở cửa: sáng từ 7 giờ đến 11 giờ, chiều từ 13 giờ 30 phút đến 17 giờ, giờ nhận khách cuối cùng là 16 giờ 30 phút.

Giá vé: 10.000 đồng/người.

Trang phục: vì nơi đây không đơn giản là một bảo tàng trưng bày mà còn có các di tích lịch sử cũng như đền thờ nên khi đến hãy ăn mặc thật trang trọng, lịch sự.

Nếu bạn cảm thấy những con chữ trong môn lịch sử thật nhàm chán và vô vị thì hãy một lần đặt chân đến bảo tàng Quang Trung ở Bình Định để tận mắt chứng kiến và cảm nhận, chắc chắn bạn sẽ thấy yêu thêm lịch sử dân tộc cũng như tràn trề lòng yêu nước trong tim đấy nhé.

Thái Hà (Tổng hợp) - Luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet