Trốn thành phố khám phá làng gốm Biên Hòa trăm năm tuổi

Từ cuối thế kỷ 19, gốm Biên Hòa đã nổi tiếng lừng danh trên làng gốm thế giới và cho tới ngày nay, có rất nhiều những sản phẩm được xem là vô cùng quý hiếm, đặc biệt là những người đam mê sưu tầm đồ gốm cổ. Cùng Lữ Hành Việt Nam khám phá làng gốm Biên Hòa để tìm hiểu về những điều thú vị tại đây ngay bây giờ nhé!

Đôi nét về làng gốm Biên Hòa Đồng Nai

Làng gốm Biên Hòa nằm ven sông Đồng Nai thơ mộng với hơn 300 năm tuổi, nổi tiếng với 2 làng gốm lớn nhất đó là làng gốm Tân Vạn và cụm gốm Trường Mỹ thuật thực hành Biên Hòa đến này vẫn còn tồn tại và phát triển hưng thịnh. Chính nơi đây là nơi bắt nguồn của các làng gốm phương Nam nổi tiếng như gốm Bình Dương, gốm Thủ Đức,… Với hơn 100 cơ sở sản xuất lớn nhỏ bao gồm cả doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp Nhà nước, làng gốm là một trong những địa điểm du lịch nổi tiếng của Biên Hòa. 

Đôi nét về làng gốm Biên Hòa Đồng Nai

Các sản phẩm gốm Biên Hòa rất đa dạng về thẩm mỹ bởi cách thể hiện và tài hoa của mỗi nghệ nhân là khác nhau. Có người ảnh hưởng từ nghệ thuật gốm ngoài Bắc, có người Hoa người Khơ me ở tứ xứ nên làm gốm càng đa dạng hơn từ các hoa văn, hình ảnh,…

Các sản phẩm gốm Biên Hòa rất đa dạng về thẩm mỹ bởi cách thể hiện và tài hoa của mỗi nghệ nhân là khác nhau.

Trước đây, gốm Biên Hòa còn nổi tiếng tới mức còn có trường dạy nghề gốm ở Đông Dương được mở vào năm 1903. Có thể nói thời kỳ này chính là thời kỳ hoàng kinh và hưng thịnh nhất của làng gốm này với tiếng vang lớn khắp các chợ quốc tế lúc bấy giờ như thị tường Nhật Bản, Pháp,… Đó là sự kết hợp phong cách làm gốm của cả Việt Nam với gốm Trung Quốc và gốm Limoge của Pháp.

Trước đây, gốm Biên Hòa còn nổi tiếng tới mức còn có trường dạy nghề gốm ở Đông Dương được mở vào năm 1903.

Mỗi lò gốm đều giữ riêng bí mật làm nghề cho riêng mình về kỹ thuật pha chế men gốm.

Chính vì thế mà bạn có thể dễ dàng thấy được các đề tài trang trí trên gốm ở đây thường mang phong cách Trung Quốc với các hình ảnh Tứ quý, tứ linh hay những bài thơ từ chữ Hán,… hay hình ảnh tượng thần Vixnu, thần Xiva,… của người Chăm.

Nét đặc trưng của gốm Biên Hòa đó chính là việc pha chế men cũng như yếu tố kỹ thuật cao của người thợ làm gốm

Nét đặc trưng của gốm Biên Hòa đó chính là việc pha chế men cũng như yếu tố kỹ thuật cao của người thợ làm gốm. Khâu chấm men luôn được xem là khâu quan trọng nhất đòi hỏi người thợ phải là người có kinh nghiệm lâu năm. Nếu không khi nung sản phẩm sẽ khiến chúng dễ bị méo hay biến dạng. Người thợ làm gốm cũng phải lựa chọn những vật liệu tốt nhất để tránh làm ra những sản phẩm kém chất lượng.

Khâu chấm men luôn được xem là khâu quan trọng nhất đòi hỏi người thợ phải là người có kinh nghiệm lâu năm.

Từ đó đến nay, gốm Biên Hòa vẫn nổi tiếng hơn những chỗ khác chính bởi cả vì chất lượng và mẫu mã

Trải qua biết bao thăng trầm của lịch sử, của biến động thời gian, hiện nay các sản phẩm của làng gốm Biên Hòa đều để xuất khẩu sang các nước Đông Nam Á và Châu Âu. Từ đó đến nay, gốm Biên Hòa vẫn nổi tiếng hơn những chỗ khác chính bởi cả vì chất lượng và mẫu mã. Dù sáng tạo ra nhiều kiểu mẫu hay màu sắc phong phú như thế nào thì làng gốm nơi đây vẫn giữ được những nét đặc trưng của gốm sứ xưa.

Mỗi lò gốm đều giữ riêng bí mật làm nghề cho riêng mình về kỹ thuật pha chế men gốm. Bởi vậy, các sản phẩm tại đây không chỉ mang những giá trị sử dụng cao mà còn có giá trị nghệ thuật rất lớn. 

Khám phá làng gốm Biên Hòa vô cùng thú vị

Di chuyển đến làng gốm Biên Hòa bạn có thể đi theo hướng xa lộ Sài Gòn đi Biên Hòa từ thành phố Hồ Chí Minh khoảng 30km. Tới lưu vực sông Đồng Nai bạn sẽ bắt gặp hình ảnh những làng mạc trù phú cùng với những lò gốm tỏa khói lên bầu trời. Đó chính là các làng gốm tại Biên Hòa. Các khu vực sản xuất gốm hiện nay tập trung chủ yếu ở phía Nam của thành phố Biên Hòa, tại các xã Hóa An, Vũ Hòa, Tân Vạn, Tân Hạnh và Long Thành. Nên nếu bạn muốn ghé tới khám phá thì hãy ghi nhớ các địa điểm này nhé!

Khám phá làng gốm Biên Hòa vô cùng thú vị

Hiện làng nghề sản xuất gốm kết hợp với văn hóa, du lịch để lưu giữ và bảo tồn nét truyền thống hàng trăm năm nay. Đây vừa là cách giữ gìn và cũng là cách truyền bá tinh hoa các sản phẩm mỹ nghệ của Biên Hòa giúp cho du khách tứ phương có thể được chiêm ngưỡng, học hỏi và tự hào.

Hiện làng nghề sản xuất gốm kết hợp với văn hóa, du lịch để lưu giữ và bảo tồn nét truyền thống hàng trăm năm nay.

Đây vừa là cách giữ gìn và cũng là cách truyền bá tinh hoa các sản phẩm mỹ nghệ của Biên Hòa

Đến khám phá làng gốm Biên Hòa, bạn sẽ được tham quan những lò nung gốm được xây dựng từ lâu đời chuyên làm đồ gia dụng như những loại lu, hũ, chậu,… với phần nguyên liệu chủ yếu là đất sét pha cát. Những lò nung này có thể nung ở nhiệt độ vô cùng cao để tạo nên xương sành dày và chắc chắn. 

Đến khám phá làng gốm Biên Hòa, bạn sẽ được tham quan những lò nung gốm được xây dựng từ lâu đời chuyên làm đồ gia dụng như những loại lu, hũ, chậu,…

Làng nghề gốm Tân Vạn là một trong những làng nghề làm gốm lâu đời nhất ở Nam Bộ. Đến đây, bạn có thể được chiêm ngưỡng toàn bộ quy trình sản xuất gốm từ khâu chọn nguyên liệu, tạo dáng bên bàn xoay hay trong khuôn, vẽ chìm, đắp nổi, chấm men đến nung gốm,… hay được ngắm nhìn đa dạng các loại chậu hoa, tượng,… với những nét trang trí đầy tinh tế, hiện đại mà vô cùng thanh thoát của gốm Biên Hòa.

Làng nghề gốm Tân Vạn là một trong những làng nghề làm gốm lâu đời nhất ở Nam Bộ

Hiện nay, quá trình tạo ra sản phẩm gốm lu vẫn còn mang những nét truyền thống cổ truyền cũng như các kỹ thuật và công đoạn chế tác.

Hiện nay, quá trình tạo ra sản phẩm gốm lu vẫn còn mang những nét truyền thống cổ truyền cũng như các kỹ thuật và công đoạn chế tác. Ngoài chế tác các sản phẩm gia dụng, các cơ sở sản xuất gốm tại đây cũng sản xuất ra rất nhiều những sản phẩm mang yếu tố trang trí mỹ thuật. 

Với những điều thú vị khi đến khám phá làng gốm Biên Hòa, hẳn bạn sẽ vô cùng thích thú. Trong công cuộc khai hoang mảnh đất Đồng Nai này, rất nhiều những nghề truyền thống và trong đó có nghề gốm đã đưa mảnh đất Cù lao phố này phát triển và trở nên sầm uất như bây giờ! 

Hòa Luty (Tổng hợp) - Luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet.