Di chỉ Óc Eo An Giang là điểm đến bạn không nên bỏ qua khi trong hành trình khám phá - du lịch Châu Đốc An Giang với nhiều ý nghĩa về lịch sử, văn hóa và khảo cổ.
Nếu đang có kế hoạch du ngoạn miền Tây và ghé thăm An Giang, bên cạnh các địa điểm du lịch Tịnh Biên, Châu Đốc phổ biến, núi Sập, núi Ba Thê ở vùng Thoại Sơn, bạn hãy dành thêm thời gian để khám phá di chỉ Óc Eo - nơi có ý nghĩa khảo cổ, lịch sử đặc biệt tọa lạc ở vùng sông nước miền Tây nhé.
Óc Eo là tên gọi chỉ một vùng gò đất lẫn đá nổi lên trên một cánh đồng rộng lớn nằm về phía nam núi Ba Thê.
Theo các thông tin trong lịch sử và thư tịch cổ, di chỉ này được nhà khảo cổ ở trường Viễn Đông Bác Cổ (Pháp) Louis Malleret phát hiện vào năm 1944. Khi đó, ông đang giữ chức quản lý thư viện Bảo tàng Sài Gòn. Trong một chuyến đi đến xã Vọng Thê (thuộc huyện Thoại Sơn) nằm ở phía nam tỉnh An Giang để khai quật dấu tích một hải cảng đã bị sụp trong lòng đất, ông đã phát hiện ra dấu vết các di chỉ khảo cổ thuộc nền văn hóa Óc Eo.
Ban đầu, di chỉ Óc Eo An Giang là địa danh dùng để chỉ cấu trúc khảo cổ hình chữ nhật được nhà khảo cổ Malleret phát hiện. Sau này tên gọi này để chỉ toàn bộ khu vực. Theo ông, nền văn hóa Óc Eo có phạm vi phân bố rộng lớn nhưng tập trung chủ yếu ở vùng trũng (ngập nước) miền Tây sông Hậu gồm vùng đất thược các tỉnh An Giang, Kiên Giang, Đồng Tháp, Cần Thơ, Bạc Liêu,... và một phần đất ở Tây Ninh, vùng Đông Nam Campuchia.
Nói một cách khái quát thì văn hóa Óc Eo là danh từ để gọi những giá trị vật chất và tinh thần mà vương quốc Phù Nam xưa để lại cho đời sau. Để nói về sự lớn mạnh của Phù Nam có thể kể ra rằng, trước đây vương quốc này kiểm soát toàn vùng phía Nam Trung Bộ (Việt Nam), toàn thung lũng sông Mê Nam phía Tây và phía Bắc bán đảo Malaysia.
Vì vậy khi du lịch An Giang, bên cạnh việc check in các điểm đến nổi tiếng như viếng miếu Bà Chúa Xứ Núi Sam, chợ Châu Đốc, rừng Tràm Trà Sư, hồ Tà Pạ,... thì tìm về Óc Eo để hiểu thêm về lịch sử, khảo cổ, văn hóa xa xưa cũng là trải nghiệm thú vị đấy.
Khu di chỉ Óc Eo An Giang không chỉ là điểm khảo cổ nổi tiếng, đón hàng trăm nhà nhà khảo cổ đến nghiên cứu mà còn thu hút nhiều lượt du khách đến tham quan và tìm hiểu về những dấu mốc khá quan trọng trong lịch sử, văn hóa của đất nước ta.
Óc Eo là một khu di tích cổ rộng lớn, gắn liền với vết tích của vương quốc cổ Phù Nam. Từ khoảng hai nghìn năm trước, đây từng là một quốc gia hùng mạnh ở vùng Đông Nam Á. Những gì còn lại ở đây chính là minh chứng cho một thời kỳ phát triển rực rỡ của vùng đất An Giang xưa nói riêng và đồng bằng sông Cửu Long nói chung. Theo các nhà nghiên cứu thì khu di chỉ có diện tích hơn 4.500 ha còn đang ẩn chứa một nền văn hóa đặc sắc và có mối liên hệ nhất định với lịch sử phát triển của cả vùng địa lý rộng lớn xưa kia.
Dựa vào những vết tích sót lại trên văn tự, những tấm bia đá và các sử liệu ghi chép được lưu giữ, các nhà nhà khảo cổ học đã thống nhất định niên cho nền văn hóa Óc Eo là vào khoảng từ thế kỷ thứ I đến thế kỷ thứ VII và giai đoạn "hậu Óc Eo" từ thế kỷ III đến thế kỷ X - XII. Từ một vùng đất trống được người dân tìm thấy khi đào kênh xáng Ba Thê, Óc Eo đã được khai quật, phát tích, qua thời thời gian càng ngày càng được quan tâm, bảo vệ và nghiên cứu cẩn thận.
Đây càng là địa điểm lý tưởng nếu bạn là người có hứng thú với khảo cổ và yêu thích tìm hiểu lịch sử. Đến đây, du khách không chỉ mắt thấy nhiều giá trị vật chất, hiện vật, vết tích cổ xưa của một nền văn minh từng rực rỡ mà còn tai nghe những câu chuyện về giai đoạn phồn thịnh đã qua.
Trên thực tế, di chỉ Óc Eo An Giang không chỉ thu hút du khách trong nước mà còn là địa điểm được nhiều người nước ngoài ghé thăm và tham quan, tìm hiểu của nền du lịch An Giang.
>>Xem thêm: Chùm tour Miền Tây giá tốt |
Theo kết luận của các nhà nghiên cứu, khảo cổ học, chủ nhân của nền văn hóa Óc Eo là những người Indonesia thuần chủng. Những cổ vật khai quật được cũng như các di tích còn sót lại cho thấy cuộc sống của cư dân vào thời kì này rất dư giả, thậm chí là phồn hoa. Nghề nghiệp chủ yếu của họ là buôn bán bằng đường biển. Nổi bật nhất là những hiện vật, đồ vật, trang sức bằng vàng, bạc, hồng ngọc, thủy tinh, mã não, các loại công cụ lao động bằng sắt...
Ngoài ra còn có nhiều loại trang sức làm đẹp từ thủy tinh như: bông tai, dây chuyền, vòng tay, hạt chuỗi... với kiểu dáng, màu sắc phong phú và kích cỡ đa dạng tính thẩm mỹ cao. Điều này cũng chứng tỏ ngành luyện kim lúc bấy giờ phát triển vượt bậc.
Ngoài trang sức và các hiện vật quý thì tại di chỉ Óc Eo An Giang người ta còn tìm được các mặt hàng gia dụng như bếp lò hay bình, nồi, cốc, chai... hoặc các loại đồ gốm quý. Đặc biệt nhất có lẽ là chiếc bếp lò "cà ràng" hiện vẫn đang được người dân vùng ven sông rạch hay sử dụng.
Bên cạnh đồ gốm, đồ gia dụng thì gạch cũng là vật liệu xây dựng phổ biến tạo nên vẻ đẹp của các công trình ở đây. Có khi gốm cũng được dùng vào khâu trang trí, tạo hình sư tử, rắn mang bành, động vật một sừng,...
Ghé thăm di tích khảo cổ Óc Eo, bạn còn có thể bắt gặp nhiều bức điêu khắc và tạc tượng, chạm trổ tinh xảo trên nền đá. Nổi bật nhất có thể là bức tượng thờ Bà La Môn bằng đá. Ngoài ra còn có hình tượng thần linh, chim, thể hiện thời kỳ phát triển rực rỡ cùa văn hóa Ấn tính từ thế kỉ V cho đến thế kỉ VII.
Dưới thời văn hóa Óc Eo nhiều ngôi đền được xây bằng đá và ấn tượng hơn là tỉ lệ giữa phiến đá này với phiến đá kia vừa khít. Điều này thật bí ẩn vì thời đó kĩ thuật chưa tân tiến như bây giờ. Các nhà nghiên cứu cho rằng người thợ đã tỉ mỉ xây tường gạch dày đặc bằng cách ghép những phiến đá granit lớn lại với nhau và sử dụng kinh nghiệm nào đó để chứng vừa khít lai. Kỹ thuật này vừa giúp tạo độ chắc chắn, vững chãi về mặt thời gian vừa sử dụng sức người là chính chứ không cần nhiều thiết bị hay công nghệ.
Là một di tích rộng lớn - trung tâm văn hóa cổ của đồng bằng sông Cửu Long, di chỉ Óc Eo An Giang chính là di sản quý giá còn lại của Vương quốc Phù Nam, tọa lạc tại khu vực Tây Nam Bộ ngày nay. Nơi này không chỉ có vai trò quan trọng khi tìm hiểu, nghiên cứu về lịch sử, văn hóa của đất nước và khu vực Đông Nam Á mà còn là điểm du lịch nhiều giá trị, cần phải bảo tồn và phát huy. Nếu có dịp ghé thăm An Giang, sau khi check in 10 địa điểm du lịch Châu Đốc hay Tịnh Biên, đừng quên ghé thăm di tích nổi tiếng này, bạn nhé.
Thanh (Tổng hợp) - luhanhVietNam.com.vn
Ảnh: Internet