Trà Thổ Nhĩ Kỳ: từ câu chuyện lịch sử đến văn hóa không thể tách rời

Lịch sử trà Thổ Nhĩ Kỳ

Mặc dù ở Thổ Nhĩ Kỳ trà đã xuất hiện từ lâu cách đây hàng trăm năm nhưng không được biết đến nhiều, nó chỉ thực sự được phổ biến bắt đầu từ thế kỷ 20. Khi Đế quốc Ottoman sụp đổ, Thổ Nhĩ Kỳ đã mất quyền kiểm soát các tỉnh sản xuất cà phê quan trọng trong các lãnh thổ phía đông nam của mình. Cà phê trở thành thứ đồ uống đắt đỏ nên người dân chuyển qua uống trà. Ban đầu được trồng ở vùng Bursa, nhưng do đất đai thổ nhưỡng không hợp nên khó phát triển. Sau đó, cùng với chính sách luật đưa ra nhằm bảo vệ cho những người trồng trà. Diện tích đất trồng đã tăng nhanh chóng. 

Ảnh: @manolyatours

Ảnh: @sevenhillsrestaurant

Nhiều người có thể ngạc nhiên khi biết rằng Thổ Nhĩ Kỳ sản xuất từ 6% đến 10% trà toàn cầu. Trên thực tế, trà ở Thổ Nhĩ Kỳ đã phổ biển trên khắp thế giới vì là quốc gia có trữ lượng lớn hàng đầu. Một điều đáng ngạc nhiên nữa là, hơn một nửa số trà đó sẽ được người dân nước này tiêu thụ. Do đó, Thổ Nhĩ Kỳ thường xuyên được xếp hạng là một trong những quốc gia tiêu dùng trà bình quân đầu người cao nhất trên hành tinh. Vượt qua cả đất nước Anh hay Trung Quốc – những nơi nổi tiếng về trà.

Ảnh: @realkusadasi

Ảnh: @musa_gulec_

Ngày nay, phần lớn diện tích trà được trồng dọc theo bờ Biển Đen, ở phía Bắc của đất nước. Lãnh thổ trồng chè trải dài về phía Đông, từ thành phố Rize dọc theo bờ biển đến tận ranh giới với Georgia. Có nhiều loại trà khác nhau như: trà đen, trà táo, trà hoa hồng, trà chanh,… được bày bán ở khắp các khu chợ truyền thống hay cửa hàng lớn. Tỉnh Rize, nơi có khí hậu ôn hòa, lượng mưa cao và đất đai màu mỡ là nơi sản xuất ra một loại trà đen rất ngon. Bạn cũng đừng quên mua trà về làm quà cho người thân hay bạn bè nhé.

Ảnh: @krystynacarrington

Cách pha chế riêng biệt

Trà Thổ Nhĩ Kỳ không chỉ nổi tiếng với hương vị thơm ngon do sử dụng những nguyên liệu tự nhiên làm nên sức hấp dẫn đặc biệt. Mà loại đồ uống này còn nổi tiếng với cách pha chế vô cùng độc đáo. Khi pha, họ không sử dụng ấm sành sứ như những nơi khác mà chất liệu được làm bằng kim loại trang trí cầu kỳ. Để ý bạn sẽ thấy có 2 tầng là 2 ấm trà được chồng lên nhau. Bên trên thì đựng trà còn bên dưới đựng nước. Điều này sẽ giúp tách nước với trà không bị trộn lẫn.

Ảnh: @jlapacz

Ảnh: @kiewas_official

Để pha trà, người ta sẽ đun sôi ấm nước phía dưới, đợi khi sôi sẽ rót lên ấm nhỏ hơn đựng trà phía trên. Sau đó lại đổ đầy nước vào đun tiếp, đảm bảo nước ở trên và dưới lúc nào cũng được nóng khi ấm trà hết sẽ có ngay để rót thêm. Ly để uống cũng có điểm khác biệt, có thể sử dụng ly thủy tinh hay kim loại uốn cong phần giữa có hoa văn in hình hoa tulip đẹp mắt. Ly để uống trà ở đây không có quai nên thường để trong đĩa hoặc khay cùng với 1 cái thìa.

Ảnh: @amaratour

Phong cách phục vụ trà Thổ Nhĩ Kỳ cũng rất tinh tế và tỉ mỉ. Do lượng trà được cho vào ấm nhiều và để lâu cho ngấm nên thường rất đặc. Vậy nên khi rót sẽ chỉ rót khoảng 1/3 ly để người uống nhâm nhi sau đó lại thêm dần, ly tà lúc nào cũng được nóng. Cách này giúp điều chỉnh tùy theo khẩu vị của từng người, ai uống đặc thì rót thêm. Hơn thế nữa, do ly không có quai nên chỉ rót tối đa 2/3 ly để người uống có thể cầm ở miệng ly mà không bị nóng. 

Ảnh: @istanbulonfood

Văn hóa uống trà độc đáo

Ở đất nước Thổ Nhĩ Kỳ, uống trà được ví như một phần không thể thiếu của cuộc sống. Thức dậy với một tách trà, uống trong bữa ăn sáng và tiếp tục nhấm nháp suốt cả ngày. Trà có xu hướng đi kèm với hầu hết các nghi thức và những hoạt động thường ngày. Khách đến nhà mời trà là việc thể hiện phép lịch sự và tôn trọng, không những thế còn phải pha thật nhiều để khi uống không bị thiếu. Ly trà luôn được chủ nhà rót tiếp liên tục, nên nếu không muốn uống nữa bạn chỉ cần uống hết và đặt chiếc thìa trên miệng ly là được. 

Ảnh: @istanbulonfood

Ảnh: @angie_go_round

Văn hóa uống trà ở Thổ Nhĩ Kỳ cũng có những nét đa dạng và thú vị không kém so với cà phê. Đây là một thói quen khó từ bỏ của tất cả mọi người nhất là những người lớn tuổi. Đi trên đường lớn hay những con phố nhỏ, có thể dễ dàng bắt gặp cảnh các cụ tay cầm ly trà nhâm nhi, tay vẫn chuyên tâm đánh cờ. Hay chỉ đơn giản là ngồi trò chuyện hàn huyên với nhau những câu chuyện trong cuộc sống hàng ngày.

Ảnh: @bln_sastranegara

Ảnh: @mariyamarinova

Không giống như những người uống trà ở Anh và từ nhiều quốc gia Tây Âu khác, người Thổ Nhĩ Kỳ không uống với sữa. Mà họ sẽ thêm đường, có thể được phục vụ những viên đường đi kèm để ai uống thì cho vào hoặc ngậm trong miệng để được hòa tan khi bạn nhấm nháp từng ngụm. Nhâm nhi cùng với các loại bánh kẹo truyền thống, nhất là loại kẹo dẻo Turkish Delight nổi tiếng với nhiều màu sắc và phần nhân rất nhiều các loại hạt. Thú vị hơn là chanh, hay một chút hương liệu cũng được mang ra khi bạn gọi một tách trà, vì điều này sẽ làm ly trà được thơm ngon hơn.

Ảnh: @sevimasimova

Ảnh: @wanderingsherae

Ảnh: @grandbazaarshopping

Du lịch đến Thổ Nhĩ Kỳ bạn sẽ thấy, không giống như những quán trà ở Nhật Bản với không gian yên tĩnh, một quán trà ở đất nước này thường được ví như trung tâm của hoạt động xã hội. Không khí bận rộn và sôi động, nơi mọi người tụ tập để giao lưu. Hay dành thời gian nghỉ giải lao giữa giờ làm việc để trò chuyện, chơi game, nghe nhạc, cập nhật tin tức mới nhất hay xem con cái vui chơi cùng nhau,... Cuộc sống xoay quanh bên ly trà ấm nồng như chính con người của đất nước này vậy. 

Ảnh: @mioarraa

Ảnh: @iklilee

Không chỉ với những ai yêu thích loại đồ uống này mà tất cả mọi người khi được trải nghiệm và tìm hiểu về trà hay văn hóa đặc trưng của nó đều cảm thấy thích thú. Thử cảm nhận và thưởng thức ngay trong chuyến đi của mình để yêu thêm đất nước cũng như truyền thống hấp dẫn của đất nước này. 

Hà Lê (tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet