Ngược dòng kênh Xáng Xà No khám phá những địa danh thú vị ở Hậu Giang

Giới thiệu về kênh Xáng Xà No Hậu Giang

Kênh Xáng Xà No, một dự án quan trọng đầu tiên về hạ tầng thủy lợi ở Nam kỳ, đánh dấu một bước tiến lớn trong việc phát triển đường thủy trong khu vực này. Có thể so sánh với sự quan trọng của việc xây dựng đường sắt Sài Gòn - Mỹ Tho đối với hạ tầng đường bộ. Kênh xáng Xà No từ lâu đã là tuyến đường chính của vùng đồng bằng sông Hậu, nơi mà lúa gạo được sản xuất mạnh mẽ.

Kênh Xáng Xà No Hậu Giang. Ảnh: @cch.chaugiang.gov.vn

Kênh này có chiều dài khoảng 40km, bắt nguồn từ ngã ba Vàm Xáng trên sông Cần Thơ, một nhánh lớn của sông Hậu. Qua huyện Phong Điền, kênh này chảy qua đến ngã ba sông Ba Voi ở Hậu Giang trước khi đổ vào sông Cái Lớn ở Kiên Giang và cuối cùng chảy ra biển Tây. Sự hiện diện của kênh xáng Xà No đã tạo nên một phong cảnh đặc biệt cho vùng đất Hậu Giang. Sự sôi động của đời sống hàng ngày, những quán cà phê ven kênh, các cửa hàng buôn bán dọc theo bờ sông Xà No đã tạo nên một không gian đô thị sôi động và phồn thịnh ở khu vực Nam sông Hậu.

Kênh có chiều dài gần 40km. Ảnh: @thamhiemmekong

Lịch sử hình thành nên Kênh xáng Xà No

Vào cuối thế kỷ XIX, để mở rộng sự chiếm đóng ở Nam Kỳ, người Pháp quyết định tăng cường hệ thống giao thông thủy đạo ở khu vực phía Tây Nam Bộ. Từ năm 1866, người Pháp bắt đầu sử dụng hai chiếc xáng để khai thác rạch Bến Lức và sông Bảo Định (Mỹ Tho), đồng thời xây dựng kênh Xáng Xà No, kênh Lái Hiếu, kênh Thốt Nốt, kênh Rạch Giá – Hà Tiên cùng nhiều kênh khác, tạo thành vùng Ngã Năm, Ngã Bảy. Cho đến mùa khô năm 1901, việc xây dựng kênh Xáng Xà No chính thức được bắt đầu và hoàn thành vào tháng 7/1903.

Ảnh: Lý Anh Lam

Theo những câu chuyện của những cư dân địa phương, tên gọi Xà No có thể xuất phát từ tên của một sĩ quan Pháp đang chỉ huy việc xây dựng kênh này, Saint-Tanoir. Tuy nhiên, theo nhà văn Sơn Nam, tên Xà No có nguồn gốc từ tiếng Khmer là Sok Snor, có ý nghĩa là "xóm cây điên điển".

Dòng kênh nhìn từ trên cao. Ảnh: @Lý Anh Lam

Hệ thống kênh này đã đưa nguồn nước ngọt từ sông Hậu vào tưới cho những cánh đồng lúa rộng lớn. Sau đó, các thuyền ghe lại vận chuyển lúa từ đây đến kinh Xà No, nơi mà những tàu lớn đang chờ đợi để chở lúa đi các thành phố như Cần Thơ, Kiên Giang, Sài Gòn và nhiều điểm khác. Theo thống kê vào năm 1899, mỗi năm, Nam Kỳ đã xuất khẩu 500.000 tấn lúa gạo nhưng khi có kênh xáng Xà No, con số này đã tăng lên 1,3 triệu tấn. Riêng Cần Thơ, mỗi năm đã xuất khẩu 116.000 tấn lúa gạo, đứng ở vị trí hàng đầu trong số các thành phố lớn tại thời điểm đó. Kênh xáng Xà No đã trở thành "con đường lúa gạo" lớn và sầm uất nhất ở Đông Dương.

Ảnh: @Lý Anh Lam

Những địa điểm tham quan xuôi theo kênh Xáng Xà No
 

Khám phá Chợ "Chồm Hổm"

Bên bờ kênh Xáng Xà No, bạn có thể bắt đầu một ngày mới tại Chợ Quê Vị Thanh, một khu chợ độc đáo nằm gần cầu Cái Nhúc, được xem là một trong những điểm độc đáo nhất ở vùng sông nước Nam Bộ. Đặc điểm nổi bật của chợ này là sự bày bán chỉ các sản phẩm được trồng và chế biến tại nhà, cùng với việc mọi người bán và mua hàng đều ngồi gần như trên mặt đất, có khi chỉ có một chiếc ghế nhỏ, hoặc ngồi chồm hổm trên mặt đất. Có lẽ tên gọi thân thuộc "chợ chồm hổm" cũng xuất phát từ đây.

Chợ "chồm hổm" này hoạt động từ khoảng 2 giờ sáng đến hơn 10 giờ trưa mới tan. Những người tham gia kinh doanh tại chợ này chủ yếu là những người nông dân thuần thục. Theo nhiều người, chợ "chồm hổm" Vị Thanh đã tồn tại từ khoảng 8 năm trước và các sản phẩm được bán tại đây chủ yếu là các sản phẩm tự nhiên được trồng và thu hoạch bởi chính họ, từ rau cải, dưa leo, rau mầm, hành, hẹ, hoa sen, củ sắn, khoai tây đến các loại cá đặc sản của miền Tây,... với mức giá hợp lý.

Chợ Chồm Hổm Hậu Giang. Ảnh: @laodong

Khu du lịch sinh thái Lung Ngọc Hoàng

Lung Ngọc Hoàng, một trong những điểm du lịch nổi tiếng nhất ở Hậu Giang thu hút du khách bằng vẻ hoang sơ mênh mông, được đánh giá cao hơn cả Rừng Tràm Trà Sư về sự đa dạng sinh thái và diện tích. Với hệ sinh thái của rừng tràm và bèo tai tượng phủ kín trên mặt nước, việc khám phá Lung Ngọc Hoàng bằng xuồng máy sẽ mang lại cho bạn cơ hội thưởng ngoạn hàng ngàn loài chim, trong đó có ba loài chim quý hiếm được liệt vào Sách Đỏ Việt Nam: Cò Nhạn, Giang Sen và Điên Điển.

Ngoài sự phong phú và đa dạng về hệ thực vật và hệ chim, khu du lịch còn là nơi trú ngụ của nhiều loài cá đặc trưng ở miền Nam như cá lóc, cá bông, cá tra, cá rô, cá trê trắng,... Dọc theo dòng kênh Xáng Xà No, khu du lịch sinh thái Lung Ngọc Hoàng hứa hẹn mang lại cho bạn những trải nghiệm tuyệt vời nhất với thiên nhiên trong chuyến hành trình khám phá miền Tây, khám phá Hậu Giang này.

Khu du lịch sinh thái Lung Ngọc Hoàng. Ảnh: @thamhiemmekong

Thăm nhà thờ Vị Hưng

Dọc theo bờ kênh Xáng Xà No, khi tiến gần tới chân cầu Xà No, bạn sẽ dừng lại trước vẻ đẹp của Nhà Thờ Vị Hưng, một công trình có niên đại hơn 130 năm, nổi bật với lớp ngói đỏ được xếp chồng lên nhau. Nhà Thờ Vị Hưng thu hút sự chú ý của mọi người ngay từ cái nhìn đầu tiên bằng sự kết hợp tinh tế giữa phong cách kiến trúc phương Đông và phương Tây, thể hiện tinh thần hòa nhập văn hóa. Kiến trúc phương Đông được thể hiện qua các mái đầu đao uốn cong trên nóc nhà, một đặc điểm thường thấy tại các đình chùa truyền thống Việt Nam. Tuy nhiên, nhà thờ Vị Hưng lại không có trạm trổ trang trí trên mái nhà.

Nhà thờ Vị Hưng. Ảnh: @vntrip

Nhìn ngắm tháp đồng hồ Asia

Khi rời khỏi Chợ Vị Thanh và tiến dọc theo đường Trần Hưng Đạo về phía vòng xoay trung tâm thành phố, bạn sẽ không thể bỏ qua việc bắt gặp Tháp Đồng Hồ Asia, một biểu tượng với chiều cao 12m, nổi bật với hình ảnh của những con rồng uốn lượn quanh tháp. Ở đỉnh tháp là một khối hộp đồng hồ vuông vắn có bốn mặt, quay theo bốn hướng khác nhau. Đây là biểu tượng duy nhất của Thành phố Vị Thanh, đặc trưng và độc đáo.

Tháp đồng hồ Asia. Ảnh: @laodong

Thưởng thức không gian làng Trầu Vị Thủy 

Khi rời khỏi trung tâm thành phố, hành trình kéo dài khoảng 10km sẽ đưa bạn đến Làng Trầu Vị Thủy, thuộc xã Vị Thủy - một nơi nổi tiếng với hơn 200 hộ dân trồng trầu lá trên diện tích khoảng 30ha, tồn tại hơn nửa thế kỷ và được biết đến với tên gọi "Vương Quốc Trầu Lá". Thả mình vào không gian của những vườn trầu xanh mướt, bạn sẽ được khám phá về nghề làm trầu truyền thống và trải nghiệm phong tục trầu cau đặc trưng của Việt Nam.

Làng Trầu Vị Thủy. Ảnh: @sgtiepthi

Khám phá di tích lịch sử Chiến thắng Chương Thiện

Được xếp hạng là "Di tích lịch sử Quốc gia đặc biệt", Chiến thắng Chương Thiện là một điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình tham quan Hậu Giang của nhiều du khách. Nơi đây trưng bày và lưu giữ nhiều hiện vật, ảnh tư liệu về các trận đánh tiêu biểu của quân và dân Việt Nam. Đến đây, bạn sẽ có cơ hội lắng nghe về giai đoạn lịch sử hào hùng của dân tộc, những thăng trầm và những chiến công vang dội của ông cha ta.

Di tích lịch sử Chiến thắng Chương Thiện. Ảnh: @thamhiemmekong

Trong chuyến du ngoạn trên kênh Xà No đến Hậu Giang, đừng bỏ lỡ cơ hội thưởng thức những món đặc sản địa phương như cháo lòng Cái Tắc, khóm Cầu Đúc hay cá thát lát, đều những món ẩm thực trứ danh của vùng này.

Hà My (tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet