Tung lò mò An Giang - món ngon khó cưỡng hấp dẫn du khách phương xa

An Giang là vùng đất du lịch miền Tây được nhiều du khách yêu thích vì có đủ sông nước hiền hòa, núi non, đồng bằng nằm cạnh nhau với nhiều điểm đến thơ mộng. Không chỉ có những điểm du lịch, góc check-in nổi tiếng như khu du lịch núi Sam, núi Sập, hồ Tà Pạ, Tri Tôn mà nơi đây còn thu hút thực khách khắp nơi bởi danh sách dài các món ăn đặc sản hấp dẫn, ngon miệng.

An Giang là vùng đất của nhiều đặc sản nổi tiếng. Ảnh: chotot

>> Xem thêm: 7 món ngon An Giang chỉ nghe đã thèm

Vì vậy khi du lịch An Giang, bạn đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá nền ẩm thực thú vị với bún mắm hay thiên đường ăn vặt trong chợ Châu Đốc, bánh bò thốt nốt,... và nhất là món tung lò mò An Giang - một trong những món đặc sản lạ mà quen của vùng đất này nhé.

Tung lò mò là đặc sản của An Giang. Ảnh: hoidulich

Nếu chỉ nhìn bên ngoài, ai ai cũng có thể nhận xét rằng món này trông không khác gì món lạp xưởng thông thường cả, nhưng khi đã thưởng thức rồi chắc chắn sẽ cảm nhận được hương vị đặc biệt của tung lò mò. Vì không chỉ thơm ngon, đậm đà hơn món lạp xưởng thịt thông thường mà còn sở hữu phong vị ẩm thực rất độc đáo của người Chăm và nhất là bất ngờ đến từ phần nguyên liệu làm nên món ăn này. Cùng khám phá tất tần tật đặc điểm từ tên gọi, cách chế biến, nguồn gốc đến cách ăn món ngon An Giang này nhé!

Vì sao gọi là 'tung lò mò'?

Tỉnh An Giang nằm giáp ranh với biên giới Campuchia, cũng là nơi cư trú của nhiều đồng bào: Chăm, Khmer, Hoa, Việt… nên có nền văn hóa đa dạng, phong phú. Vì thế mà những món ăn nơi đây đều mang đậm bản sắc dân tộc riêng biệt nhưng đều giao thoa, hội tụ lại và là nên nét đặc sắc của ẩm thực miền Tây Nam Bộ.

Món ăn đặc sắc của riêng người Chăm theo đạo Hồi. Ảnh: doanhnhanplus

Khi mới đến An Giang, dù check in khu du lịch núi Sập, tham quan núi Sam Châu Đốc hay leo núi Cô Tô thì trên đường đi bạn cũng có thể dễ dàng bắt gặp nhiều cuộn dài màu đỏ sẫm phơi đầy trên những cây sào hay các sạp tre. Đó là tung lò mò - món ăn nổi tiếng và độc đáo của người Chăm ở đây.

Đồng bào Chăm ở An Giang theo đạo Hồi nên kiêng ăn thịt heo, chỉ ăn thịt bò. Theo lời kể của nhiều người dân địa phương thì tên gọi tung lò mò An Giang bắt nguồn từ cái tên “tung laomaow”. Nguồn gốc của tên này xuất phát từ cách gọi một món ăn đặc trưng của người Chăm mà “tung” có nghĩa là ruột, còn “laomaow” là con bò. Như vậy “tung laomaow” nghĩa là thịt trong ruột bò. Sau khi được phổ biến thì món ăn này được người Việt đọc chệch đi thành “tung lò mò” như hiện tại, dịch ra sẽ là lạp xưởng bò.

Tung lò mò được người Việt đọc chệch từ tiếng Chăm là 'tung lamaow'. wikimedia

Theo truyền thuyết của người Chăm thì xưa kia, vào thời hỗn mang trái đất hoàn toàn chìm trong tĩnh lặng. Lúc đó Thượng Đế (Allah) cảm thấy buồn bã khi nhận ra không có sự sống nào trên trần gian. Vì vậy Ngài đã sai sứ thần lấy bốn loại đất sét đen, trắng, vàng, đỏ để tạo thành người đàn ông đầu tiên là Nabi Adam, chỉ mới có xác chứ chưa có hồn. Tuy nhiên, sự xuất hiện của ông Adam đã khiến cho loài ma quỷ đã tồn tại bấy lâu lo sợ quyền uy của chúng sẽ bị cướp mất. Vào một ngày nọ, chờ cho Adam ngủ mê man, chúng mới kéo lại để cùng nhau phóng uế lên người ông để làm nhục. Đến lúc tỉnh dậy, ông mới nhận ra toàn thân thể mình là những thứ hôi thối nên đau khổ và xấu hổ vô cùng.

Những chiếc lạp xưởng bò được nướng trên bếp than hồng, lớp vỏ căng cứng, óng ánh mỡ. Ảnh: vntrip

Thượng đế thương tình bèn sai lấy nước từ thiên đàng tắm rửa cho Adam. Và trong quá trình tẩy rửa, những chất dơ bẩn trên thân thể Adam đã tập trung lại và biến thành con heo, con chó. Sau khi tẩy rửa xong Adam đã có lời thề rằng: "Loài heo và chó chính là kẻ thù của ta và con cháu ta sau này". Từ đó, người Chăm theo Hồi giáo xem thịt heo, thịt chó là thực phẩm cấm kị. Đó cũng là lý do mà món tung lò mò An Giang sau này - một biến thể của món lạp xưởng được dùng thịt bò thay thế cho thịt heo.

Trước đây, tung lò mò được xếp vào hàng món ăn chơi nức tiếng của riêng người Chăm theo đạo Hồi và phổ biến chủ yếu ở khắp vùng Châu Đốc, Tịnh Biên, Tri Tôn,… Ngày nay, món ngon này đã trở thành đặc sản được đông đảo du khách khắp nơi yêu thích.

Quá trình làm món tung lò mò An Giang

Là một món ăn truyền thống của người Chăm, tung lò mò còn được gọi bằng cái tên khác quen thuộc hơn là lạp xưởng bò. Ngay từ tên gọi đã nói lên thành phần chính tạo nên món ngon Châu Đốc này rồi.

Món ăn thơm ngon, hấp dẫn nhiều du khách. Ảnh: dulichhoanmy

Để làm nên món tung lò mò ngon đúng điệu, bạn cần phải có ruột bò, thịt bò, mỡ bò cùng rất nhiều gia vị khác như tiêu, tỏi… và đặc biệt là cơm nguội. Món ăn đặc sắc này thường được nướng hoặc chiên và dù ăn kèm với cơm hay ăn riêng như một món mồi nhắm cũng đều thơm ngon vô cùng đấy nhé.

Dù có nguyên liệu đơn giản nhưng tung lò mò cũng có những yêu cầu nhất định về khâu lựa chọn. Theo đó thì thịt bò để làm món này phải là giống bò Ấn Độ được thả rông ở ngoài đồng để có độ săn chắc. Theo cách làm tung lò mò chuẩn của người Chăm là phải lấy những phần thịt “tận thu” của con bò như thịt vụn, phần mỡ bò và ruột bò sau đó băm nhỏ rồi mang đi nhồi tất cả vào ruột bò. Một lưu ý là để có được món lạp xưởng bò ngon nhất, người ta phải chọn thịt từ các phần ở đùi, bắp hoặc thịt nạc.

Sau khi sơ chế xong thì tất cả nguyên liệu được mang đi khử mùi bằng rượu và gừng, ướp một thời gian cho thấm rồi mới đem băm nhuyễn cùng mỡ bò, trộn đều với gia vị bí truyền theo tỉ lệ thích hợp. Cuối cùng, người Chăm sẽ đem nhồi tất cả nguyên liệu vào ruột bò đã được làm sạch trước và phơi ngoài nắng, để sau khoảng 3 ngày là dùng được.

Tung lò mò làm xong phải được phơi nắng cho se lại. Ảnh: tieudungvne

Ngoài thịt bò thì món lạp xưởng bò An Giang còn sử dụng một nguyên liệu đặc biệt, đó là cơm nguội cho vào trong quá trình chế biến. Bởi vì cơm sau khi được lên men sẽ tạo ra vị chua lạ miệng cho người ăn và kích thích vị giác hơn, làm giảm độ ngấy của món ngon An Giang này. Nhưng nếu vị lên men không hợp khẩu vị của bạn thì đừng lo, bạn vẫn có thể thử sang tung lò mò không chua nhé.

Cách ăn tung lò mò An Giang đúng điệu

Là một phiên bản đặc biệt của món lạp xưởng nên tung lò mò cũng có cách thưởng thức chuẩn nhất là nướng (tiếng Chăm là kilete) hoặc chiên (chuh). Khi ăn thì món ăn này phải đảm bảo còn giữ được độ nóng mới ít ngấy và không có mùi tanh của mỡ bò.

Lạp xưởng bò thường được nướng hoặc chiên, ăn kèm với cơm hay làm mồi nhắm. Ảnh: Thanhnn10

Có thể nói nướng chính là cách chế biến giúp món ăn độc đáo này phát huy hết được “sở trường” của mình. Vì khi từng cây tung lò mò được nướng trực tiếp trên bếp than hoa đang rực lửa thì mùi thơm của bò quyện với lớp mỡ quyện cùng gia vị được bao bọc bởi lớp ruột mỏng sẽ càng được gia tăng. Nhất là khi được nướng đều các bên vừa chín tới, bạn sẽ được thưởng thức thành phẩm là món ngon làm từ thịt bò giòn vàng bên ngoài, dai ngọt ở giữa xen lẫn chút mềm mại, chua chua bên trong lại có thêm vị tiêu cay cay vô cùng bắt vị.

Tung lò mò An Giang ngon nhất là khi nướng chín tới đâu thì ăn tới đó, lúc đang còn nóng hổi. Cảm giác được ngồi cạnh bếp than hồng, rồi nhìn từng khúc lạp xưởng bò chín tới với tiếng xèo xèo rơi trong đám khói dậy lên mùi thơm ngào ngạt thật khó quên, khiến bạn vừa nghĩ tới đã thấy thèm vô cùng.

Ăn kèm đồ chua sẽ khiến món tung lò mò nướng ngon miệng hơn. Ảnh: @lasan_phung

Người ta thường ăn tung lò mò nóng giống như cách ăn xúc xích, chấm với nước chấm làm từ tương hột xay nhuyễn hay tương ớt, nước tương đều ngon. Đặc sản Châu Đốc ngon nức tiếng này còn có một cách ăn khác là dùng kèm với dưa chua, rau thơm gồm húng quế, ngò gai, cần ống, chuối sống hay nếu thích, bạn cũng có thể ăn với bánh tráng, bún hay cơm cho thêm vài lát đu đủ ngâm chua ngọt.

Nướng trên than hồng là cách chế biến phổ biến và đơn giản nhất của tung lò mò. Ảnh: mavinfood

Chỉ cần gắp một miếng tung lò mò An Giang lên rồi cắn một miếng, thực khách sẽ cảm nhận được vị ngọt bùi của thịt và mỡ bò, vị chua chua lạ miệng của cơm nguội lên men hòa cùng chút cay nồng của tiêu xông vào, rồi chất ngọt giòn thơm của các loại rau sống, khế chua, chuối chát cùng nhau tan thấm trên mặt lưỡi làm nên một trải nghiệm ẩm thực khó quên.

Tung lò mò nướng nên chín tới đâu, ăn tới đó. Ảnh: helenhotel

Ngoài ra, người ta còn hay dùng tung lò mò như một món nhắm chung với rượt thốt nốt. Hoặc là sau khi thưởng thức lạp xưởng bò, bạn có thể tự thưởng thêm cho mình một ly nước thốt nốt ngọt dịu để tráng miệng.

Lạp xưởng bò - tung lò mò không chỉ là món ăn ngon và quý mà còn là đặc sản đong đầy tình cảm của người Chăm dành cho những vị khách ghé thăm vùng đất An Giang. Ngày nay, món ăn này đã vượt ra ngoài phạm vi khu vực Châu Đốc, An Giang và ngày càng phổ biến ở nhiều miền đất nước cũng như nước ngoài.

Món ăn quý mà còn chan chứa tình cảm của người Chăm. Ảnh: vietravelasia

Nếu có dịp về miền Tây, du lịch An Giang, bạn đừng quên thưởng thức món đặc sản lạp xưởng bò nổi tiếng này, để cảm nhận trọn vẹn vị thơm ngon của món ăn bổ dưỡng, có phong vị mới lạ nhưng lại mang đậm đà bản sắc dân tộc của người Chăm, thể hiện sự giao thoa văn hóa ẩm thực Việt - Hoa Chăm này nhé. Du khách sẽ nhớ mãi mùi vị tung lò mò An Giang khi rời xa mảnh đất này đấy.

Nếu chưa có dịp ghé thăm An Giang mà muốn thử tung lò mò thì bạn có thể tìm mua vài cân tại địa chỉ đường Nguyễn Văn Cừ, phường Cầu Kho, quận 1 với giá chỉ 180.000/kg, do chính người Chăm chế biến và bày bán luôn nhé.

Thanh (Tổng hợp) -  luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet