Văn Miếu Bắc Ninh: dấu ấn truyền thống hiếu học của vùng quê Kinh Bắc

Đôi nét về Văn Miếu ở Bắc Ninh

Văn Miếu tại Bắc Ninh được xây dựng trên núi Phúc Sơn, nằm ở khu 10 phường Đại Phúc, thành phố Bắc Ninh. Văn miếu được xây dựng trước thời Nguyễn (muộn nhất trong thời kỳ Lê) để thờ phụng và tế lễ "Đức Khổng Tử" - người được tôn vinh là "Thánh sư" hoặc "Vạn thế sư biểu" và Tứ phối - các chư hiền của đạo Nho là: Nhan Hồi, Tăng Sâm, Tử Tư, Mạnh Tử. 

Ảnh: @havy244

Văn Miếu Bắc Ninh nằm giữa trung tâm thành phố, cách thủ đô Hà Nội chỉ khoảng 30km và là một trong 6 văn miếu ở Việt Nam có giá trị lịch sử, văn hóa, phản ánh truyền thống khoa bảng qua các triều đại phong kiến. Văn Miếu trước đây nằm ở núi Châu Sơn, Thị Cầu, nhưng do bị hư hại nên năm 1893 đã được di dời về vị trí hiện nay. Bắc Ninh là địa phương thứ 3 chỉ sau Hà Nội và Huế, xây dựng văn miếu quy mô và trang trọng. 

Ảnh: @Me Le Xuan

Hiện nay, địa điểm du lịch Bắc Ninh này đã trở thành trung tâm của các hoạt động văn hóa, giữ gìn và phát huy truyền thống hiếu học, khoa bảng. Sự ấn tượng của Văn Miếu nằm ở không khí yên bình và tĩnh lặng, mang đến cho du khách một cảm giác thanh tịnh và tâm linh. Khi bạn dạo quanh khu vực này, bạn sẽ thấy rằng đền thờ, các bia đá và tượng đài được thiết kế rất tinh xảo và đẹp mắt.

Ảnh: @minh hoang

Những người yêu thích lịch sử và văn hóa sẽ được trải nghiệm sự giàu có của nguồn văn hóa truyền thống Việt Nam tại đây. Bạn có thể học hỏi về các học giả và nhà giáo nổi tiếng trong lịch sử nước ta, cũng như tham quan các triển lãm về văn hóa và di sản nghệ thuật. Di tích Văn Miếu Bắc Ninh cũng nằm gần các điểm du lịch khác. Nếu bạn có thời gian, bạn cũng nên khám phá những địa điểm này để có trải nghiệm du lịch toàn diện hơn.

Ảnh: @hoang ng

Kiến trúc của Văn Miếu Bắc Ninh

Công trình Văn Miếu của Bắc Ninh hiện nay bao gồm các thành phần sau: cổng Nghi môn, toà Tiền tế với 5 gian, 2 dĩ; hai bên hồi Hậu đường có hai toà Bi đình cũng 5 gian, 2 dĩ. Các toà Tả vu - Hữu vu nằm hai bên hồi Tiền tế. Ngoài ra, còn có bia bình phong được đặt tại sân chính giữa cổng Nghi môn và toà Tiền tế. Xung quanh lồng đèn, có các ô chính đắp nổi Tứ linh Tứ quý. 

Ảnh: @dantri

Trung tâm của Văn Miếu là toà tiền tế có 5 gian và 2 dĩ, được xây trên nền bó gạch cao hơn sân 55cm. Cửa chính trước của toà tiền tế có một bức bàn gỗ với 3 gian, trong khi hai gian bên có hình chữ "Thọ". Hai hồi tường được xây bằng kiểu gạch bình đầu giật cấp, nối với cánh phong. Cột trụ lồng đèn và đình trải giành. Bờ nóc được xây bằng chỉ và đắp rồng hóa, chính giữa có đôi rồng chầu mặt nguyệt. 

Ảnh: @hungcuongnht

 

Hậu đường được nối với tiền đường thông qua một gian chữ "Công". Nhà hậu đường có 5 gian và được đục chạm Tứ quý, là nơi thờ Chu Công, Khổng Tử và Tứ Phối. Hai nhà Tả vu và Hữu vu xây dọc theo hai bên sân trước tiền đường. Mỗi dãy gồm 4 gian và hai dĩ, với kiến trúc đơn giản theo kiểu bình đầu bít đầu. Tường xây bằng gạch, mái được lợp ngói mũi và cửa trước mở bằng cánh ván ở giữa mỗi gian. 

Ảnh: @hungcuongnht

Có 15 tấm bia đá tiến sĩ nổi bật ở Văn Miếu Bắc Ninh. Trong số đó, có 12 bia được đặt tên là "Kim bảng lưu phương" và được xây dựng năm 1889. Những bia này ghi danh 677 vị Tiến sĩ, từ khoa thi đầu tiên vào năm 1075 đến khoa thi năm 1919, những người đã có công trong việc xây dựng và bảo vệ đất nước.

Ảnh: @hungcuongnht86

Ngoài các bia tiến sĩ, còn có một tấm bia khác có tên là "Bắc Ninh tỉnh trùng tu Văn Miếu bi ký". Bia này có kích thước lớn gần 10m2 và được xem như bảo vật của văn miếu. Trên bia này, nói về vai trò và ý nghĩa của văn miếu, cũng như tôn vinh những bậc hiền tài. Nội dung bia cũng mô tả về quá trình trùng tu tôn tạo của văn miếu và đóng góp của các cá nhân, địa phương vào công việc trùng tu. Vào năm 2019, hệ thống bia tiến sĩ của Văn Miếu này đã được công nhận là Bảo vật Quốc gia.

Ảnh: @thanhnguyen

Lễ hội ở Văn Miếu Kinh Bắc

Hằng năm, vào ngày rằm tháng Giêng, tại Văn Miếu tổ chức lễ dâng hương, trong đó có sự tham gia của các đồng chí lãnh đạo tỉnh. Mục đích của lễ hội Bắc Ninh này là tưởng nhớ các bậc tiền nhân và cầu mong sự bình an cho quốc gia, cùng với việc mong muốn tỉnh Bắc Ninh ổn định và phát triển. 

Ngoài ra, nơi này cũng thường đón tiếp các Đoàn học sinh giỏi quốc gia và quốc tế của tỉnh Bắc Ninh, để họ đến dâng hương và báo cáo thành tích sau mỗi kỳ thi.

Ảnh: @hoang ng

Điểm du lịch gần Văn Miếu ở thành phố Bắc Ninh

1. Nhà Thờ Chính Tòa Bắc Ninh

Kinh nghiệm du lịch Bắc Ninh, điểm tiếp theo mà Luhanhvietnam muốn giới thiệu cho bạn là nhà thờ Chính Toà. Nơi này thu hút một lượng lớn du khách đến tham quan và chụp ảnh bởi lối kiến trúc độc đáo, theo lối Baroque của nước Ý. Khi đến đây, bạn sẽ được chiêm ngưỡng một nhà thờ cổ kính được xây dựng vào thế kỷ XVI. 

Ảnh: @votamgo

Qua hơn một thế kỷ, nhà thờ này vẫn giữ được vẻ đẹp nguyên sơ ban đầu và tiếng chuông vẫn vang vọng đều đặn. Cùng với Văn Miếu Bắc Ninh, nơi đây cũng là điểm đến của nhiều người tìm đến để cầu nguyện, không thể thiếu trong đời sống tín ngưỡng hằng ngày của mọi người.

Ảnh: @th.30.9

2. Đền bà Chúa Kho

Điểm hành hương và di tích lịch sử quan trọng nằm tại làng Cổ Mễ, phường Vũ Ninh, thành phố Bắc Ninh. Nơi này nổi tiếng là một nơi linh thiêng và có những bảo vật quý hiếm, cổ xưa. Đền Bà Chúa Kho được xây dựng để tưởng nhớ người phụ nữ Việt Nam đã có công lớn trong việc tổ chức sản xuất và phụ giúp triều đình quản lý kho lương thực. 

Ảnh: @oanh_hoangngoc

Trọng điểm là bà bị giết trong một cuộc chiến. Nơi này thu hút các du khách rất lớn bởi kiến trúc độc đáo và cung cách tôn vinh bà. Ngoài cầu may, cầu tài lộc và những điều may mắn. Đến đền Bà Chúa Kho, mọi người còn có cơ hội khám phá thêm về lịch sử, văn hoá dân tộc và chụp những bức ảnh "check-in" đẹp.

Ảnh: @tinh.bachdo

3. Thành Cổ Bắc Ninh

Thành cổ Bắc Ninh, tọa lạc ở Phường Vệ An, thành phố Bắc Ninh, là một điểm du lịch nổi tiếng với những kiến trúc độc đáo. Với mái nhà cong cong, thành cổ vững chắc, cây đa giếng nước và kiến trúc đặc trưng, thành cổ Bắc Ninh được coi là một trong những lâu đài đẹp nhất tại miền Bắc.

Ảnh: @vietnamesepresident

4. Đền thờ Đô thống Lê Phụng Hiểu

Đền thờ Đô Thống Lê Phụng Hiểu nằm ở khu Hòa Đình, phường Võ Cường cách không xa Văn Miếu Bắc Ninh. Đền đã tồn tại từ lâu đời, nhưng gần đây đã được tu bổ và tôn tạo lại. Trong đền, còn lưu giữ nhiều tài liệu cổ vật quý giá, đặc biệt là hai bia đá quan trọng. 

Ảnh: @Classic Nguyen

Bia đầu tiên mang tên "Phả lục tam vị thánh" được chạm khắc vào năm Thành Thái 13 (1901). Bia thứ hai có tên là "Sự tích bi ký" và được chạm khắc vào năm Tự Đức 33 (1880). Cả hai bia này chứa đựng thông tin về người được thờ là Đô Thống Lê Phụng Hiểu và hai vị danh nhân triều Lý.

Ảnh: @Tue Nguyen

Nếu bạn quan tâm đến lịch sử và văn hóa Việt Nam, Văn Miếu Bắc Ninh là một điểm đến không thể bỏ qua. Ở đây, bạn sẽ tìm thấy một phần của quá khứ và sự tôn trọng đối với tri thức và giáo dục. Được tham quan, check in và có những kỷ niệm thật đẹp cùng vùng đất Kinh Bắc.

Hà Lê (tổng hợp) - luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet