Chùa Hoằng Phúc Quảng Bình - đệ nhất cổ tự miền Trung hơn 700 năm tuổi

1. Giới thiệu chùa Hoằng Phúc Quảng Bình 

Chùa Hoằng Phúc tọa lạc tại xã Mỹ Thủy, huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình. Ngôi chùa nằm trên một vùng đất cao ráo, rộng gần 10.000m2, ở phía hữu ngạn sông Kiến Giang. Tính đến ngày nay, chùa đã có chiều dài lịch sử trên 700 năm. 

Chùa Hoằng Phục tọa lạc tại huyện Lệ Thủy, tỉnh Quảng Bình 

Ngôi chùa được xây dựng để thờ tự đức Phật, Hoằng dương Phật pháp. Nơi đây không chỉ là địa điểm sinh hoạt tín ngưỡng của các tín đồ Phật giáo mà còn gắn liền với quá trình dựng nước và giữ nước của ông cha ta. 

Ngôi chùa gắn liền với những sự kiện lịch sử trọng đại của vùng đất Quảng Bình

Trong hai cuộc chiến tranh chống Pháp và Mỹ, chùa Hoằng Phúc đã hứng chịu mưa bom lửa đạn nên bị hư hỏng nặng nề. Năm 1967, một số thiện tín trong làng đã góp tiền, góp công để làm lại ngôi chùa với diện tích 20m2 nhưng công trình ấy cũng đã bị hư hại. Những dấu tích còn nguyên vẹn chỉ là nền móng, bức tường phía trước và nơi thờ phụng,... Trước kia, các vua thời Nguyễn thường đến đây để viếng thăm và ngâm thơ. 

Chiến tranh đã làm ngôi chùa hư hỏng nặng nề 

 

Trải qua hàng trăm năm, chứng kiến biết bao thăng trầm của lịch sử dân tộc chùa Hoằng Phúc Quảng Bình đã bị thay đổi khá nhiều nhưng có những di vật quý giá vẫn còn được lưu giữ đến tận ngày như: tượng Phật Bà Quan Thế Âm Bồ Tát, chuông đồng nặng 80kg, cao 1.1m, đường kính 0.5m được đúc từ thời vua Minh Mạng, Địa tạng Vương Bồ Tát, lư hương, tòa sen, bình hoa,... 

Cổng cũ của ngôi chùa còn sót lại đến tận ngày nay

Theo tín ngưỡng của các Phật tử thì chùa Hoằng Phúc Quảng Bình là nơi linh thiêng, được đánh giá nổi tiếng ngang tầm với các chùa trong quần thể danh thắng Yên Tử, chùa Bái Đính, chùa Linh Ứng Bãi Bụt Đà Nẵng, chùa Thiên Mụ, chùa Một Cột Hà Nội,... 

Ngôi chùa được các tín đồ Tôn giáo đánh giá rất linh thiêng (Ảnh: hacamle209)

Ngày nay, chùa Hoằng Phúc Quảng Bình đã trở thành một điểm đến lý tưởng để du khách gần xa đến cầu an, cầu phúc cho người thân, bạn bè. Ngôi chùa cũng là không gian để mọi người tìm về những yếu tố văn hóa tâm linh, những giá trị truyền thống đắt giá của địa phương, dân tộc. 

Hàng năm ngôi chùa đón nhiều lượt khách du lịch đến tham quan, chiêm bái (Ảnh: nhatanh0398)

2. Đến chùa Hoằng Phúc như thế nào? 

Chùa Hoằng Phúc cách thành phố Đồng Hới khoảng 55km. Để di chuyển đến đây bạn có thể sử dụng xe máy, ô tô bắt đầu từ trung tâm thành phố chạy theo quốc lộ 1A hướng nam rồi rẽ vào đường DT16 đến thị trấn Kiến Giang, di chuyển thêm một đoạn nữa là sẽ đến chùa Hoằng Phúc Quảng Bình. 

Du khách có thể sử dụng xe máy hoặc ô tô để di chuyển đến chùa Hoằng Phúc

3. Lịch sử phát triển chùa Hoằng Phúc Quảng Bình 

Vào năm 1301, theo sử sách ghi lại, Phật hoàng Trần Nhân Tông đến thăm chùa Hoằng Phúc để cầu phúc đức cho nhân dân. Lúc đó chùa đang có tên là Am Tri Kiến. Đến năm 1716, chúa Nguyễn Phúc Chu đã đặt cho ngôi chùa một tên mới là Kính Thiên với ý nghĩa là sự cung kính, sùng bái trời Phật để cầu mong được phù hộ độ trì cho sức khỏe, ấm no và hạnh phúc. Năm 1821, khi vua Minh Mạng ghé lại chùa trong chuyến ngự giá Bắc tuần đã đổi tên chùa thành Hoằng Phúc. 

Chùa Hoằng Phúc đã được đổi tên 2 lần (Ảnh: _zangzizu_)

Trải qua biết bao lần bị chiến tranh tàn phá tưởng chừng như ngôi chùa đã bị lãng quên. Nhưng vào ngày 1/6/2010, Ủy ban Nhân dân tỉnh Quảng Bình đã quyết định xếp hạng chùa Hoằng Phúc là di tích cấp tỉnh và vận động trùng tu lại ngôi chùa. 

Trong quá khứ chùa Hoằng Phúc đã bị phá hoại nặng nề

Công trình được phục dựng với mức đâu tư hơn 40 tỷ đồng, trong đó giá trị xây lắp là 35 tỷ đồng. Ngôi chùa được quy hoạch với toàn bộ khuôn viên theo đúng không gian, bố cục của kiến trúc chùa Việt truyền thống. Đó là gồm Tam quan ngoại, Tam quan nội, Tháp phật, Tam bảo chùa, tả hữu hành lang, nhà thờ tổ, am hóa vàng và các công trình phụ trợ khác. 

Chùa Hoằng Phúc được trùng tu với chi phí lớn

Chùa Hoằng Phúc Quảng Bình sau khi được trùng tu đã trở thành nơi sinh hoạt văn hóa tâm linh, lưu giữ các truyền thống bản sắc văn hóa quê hương. Năm 2010, ngôi chùa được Ủy ban Nhân dân Tỉnh xếp hạng là di tích lịch sử cấp Tỉnh. 

(Ảnh: ainyy.95)

4. Kiến trúc và không gian bên trong chùa Hoằng Phúc Quảng Bình 

Kiến trúc của chùa Hoằng Phúc Quảng Bình ngày nay được phân lớp khá rõ ràng. Nhìn từ xa là cổng Tam quan ngoại, Tam quân nội nằm sau cây cầu bắc qua hồ nước. Tại chùa có tòa Tam Bảo khá nổi tiếng, ở bên trong có gian thờ Phật được đặt ở vị trí trung tâm. Sau tòa thờ này chính là nhà thờ Tổ.  

Tòa Tam Bảo tại chùa Hoằng Phúc

 

Dãy tượng La Hán được đặt ở hành lang

Hai tòa Tam Bảo và nhà thờ Tổ được kết nối bằng tả hữu, dãy hành lang được đặt hàng tượng La Hán. Ở sân trước Tam Bảo có hai tòa Phật 9 tầng được đặt ở hai bên. Đài thờ Quán Thế Âm Bồ Tát nằm ở hồ nước phía trái Tam Bảo. Bên trong sân chùa có một chiếc giếng cổ năm im lìm tô điểm cho sự bình yên của không gian chùa. Cho dù có được xây lại thì nét trầm mặc, cổ kính vẫn được lưu giữ nguyên vẹn như xưa. 

Hai tòa phật 9 tầng phía trước sân Tam Bảo 

 

Tượng Quan Thế Âm Bồ Tát nằm giữa hồ nước

Nếu đến chùa Hoằng Phúc Quảng Bình bạn hãy đến khu vực đặt bức hoành phi nổi tiếng mà chúa Nguyễn Phúc đã ban tặng với dòng chữ “vô song phúc địa” có nghĩa là vùng đất thiêng có một không hai. Năm 2016, chùa Hoằng Phúc được Giáo hội Phật giáo Myanmar trao tặng một viên xá lợi xương của Phật tổ Thích Ca Mâu Ni được rước từ chùa Shwendagon – ngôi chùa lớn và thiêng liêng nhất Myanmar. 

Không gian bên trong nhà thờ tổ

 

Khung cảnh ngôi chùa về đêm

5. Lễ hội chùa Hoằng Phúc Quảng Bình 

Hàng năm cứ vào tháng Giêng Âm lịch, tại chùa Hoằng Phúc Quảng Bình sẽ diễn ra lễ hội với quy mô lớn và thu hút nhiều người tham gia. 

Nội dung của Lễ hội sẽ gồm 2 phần là phần lễ và phần hội. Phần lễ sẽ bao gồm lễ rước nước, khai mạc lễ hội, thực hiện các nghi lễ theo Phật giáo và thả hoa đăng. Phần hội bao gồm các chương trình văn nghệ, tổ chức tuyến đường ẩm thực, các hoạt động thể thao dân gian như kéo co, cờ tướng, đẩy gậy, thi đấu võ thuật, đánh đu truyền thống, bài chòi,... 

Các cán bộ thực hiện nghi lễ tắm phật

Lễ hội Di tích lịch sử chùa Hoằng Phúc được tổ chức và duy trì hàng năm nhằm gìn giữ các giá trị văn hóa, tinh thần của Nhân dân địa phương, khơi dậy những truyền thống tốt đẹp của dân tộc như tình đoàn kết, lòng yêu nước, sự chia sẻ,... Thông qua lễ hội Ủy ban nhân dân Tỉnh còn muốn nâng cao tinh thần trách nhiệm của các cấp, các ngành, các tầng lớp Nhân dân trong việc bảo vệ các danh lam thắng cảnh của địa phương. Lễ hội cũng góp phần nâng cao hiệu quả du lịch, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội cho tỉnh Quảng Bình. 

Lễ hội diễn ra nhằm giữ gìn những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc

Đến với chùa Hoằng Phúc Quảng Bình, du khách không chỉ được chiêm ngưỡng ngôi chùa cổ, dâng hương cầu an mà còn là dịp để tìm hiểu thêm về quá khứ oai hùng của lịch sử dân tộc đồng thời nâng cao tính từ bi hướng thiện trong sinh hoạt cộng đồng. Một điếm đến linh thiêng mà du khách có thể lựa chọn khi du lịch Quảng Bình. 

Thu Mơ - Luhanhvietnam.com.vn

Ảnh: Internet